تعطیلی همه چیز در پهناورترین كشور دنیا؛
پیامد فرهنگی كرونا در روسیه و راهكارهای جلوگیری از افسردگی جمعی
جاوید شو: دولت روسیه نیز مانند دیگر کشورهای جهان برای مقابله با شیوع ویروس کرونا و نتایج فرهنگی آن و همین طور جلوگیری از افسردگی جمعی راهکارهایی را اجرائی کرده که می توان از تجربیات ناشی از آنها بهره برد.
خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و اندیشه: رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در روسیه، اخیرا گزارشی درباره وضعیت فرهنگی ناشی از انتشار کرونا در روسیه تهیه کرده که آنرا برای انتشار در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده است.
مشروح متن این گزارش در ادامه می آید:
در اوایل سال ۲۰۲۰ میلادی گفتمان عمومی دنیا شکل تازه ای به خود گرفت. ویروس کووید ۱۹ بعنوان یکی از خطرناک ترین عوامل تهدیدکننده حیات بشر شناسایی شد و به سرعت به تمام دنیا راه پیدا کرد. این ویروس نه تنها سلامت فیزیکی جامعه بشری را تهدید کرد بلکه تمام جنبه های مادی و معنوی زندگی انسان ها را تحت الشعاع خود قرار داد.
همه گیری کرونا سبک نوینی از زندگی، فاصله گذاری های اجتماعی، پوشش خاص و فرهنگ مصرفی جدیدی را القا کرد. بحران جهانی بوجود آمده توسط ویروس کرونا سبب تغییرات در حوزه های اقتصادی و اجتماعی شد و روال روزمره زندگی بشر در کره خاکی را دستخوش تغییرات بنیادی کرد. همه گیری کرونا ضربه سنگینی به حوزه های فرهنگ و هنر در سرتاسر جهان همچون در کشور روسیه وارد کرد. در این پژوهش تاثیر کرونا در آداب و رسوم، سبک زندگی، سیاست ها و ساختارهای فرهنگی در کشور روسیه را از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار می دهیم.
تأثیر کرونا بر حوزه فرهنگ و هنر؛ راهکار روسیه در مواجهه با این تأثیرات
در روسیه، مانند سایر نقاط جهان متأثر از کرونا فعالیتهای فرهنگی به صورت قابل توجهی کاهش یافته است.
۱. تئاترها، موزه ها و کتابخانه ها درهای خویش را به روی مراجعان و بازدیدکنندگان بستند.
۲. نمایشگاه ها و جشنواره های مختلف، کنفرانس ها و نشست های هم اندیشی با مضامین فرهنگی تقریباً به صورت کامل لغو یا به زمان دیگری موکول شد. به صورت معمول در قالب چنین رویدادهایی، تبادلات اجتماعی و فرهنگی گسترده ای صورت می گیرد و با لغو این رویدادها این تبادلات رخ نمی دهد.
۳. کاهش چشم گیر درآمدهای آن دسته از مؤسسات فرهنگی که به میزان قابل توجهی بوسیله حضور بازدیدکنندگان درآمد کسب می کردند. بعنوان مثال، میخائیل باریسویچ پیتروفسکی، رئیس موزه دولتی آرمیتاژ، ضرر و زیان حاصل از قرنطینه را معادل با نصف بودجه سالانه این موزه تخمین زده است. خسارت بالشوی تئاتر مسکو (تئاتر بزرگ)، به نقل از رئیس آن، نه میلیون روبل برای تعطیلی هر روز کاری در زمان قرنطینه اعلام شده است.
در دوران کرونا بقا و حفظ درآمد شرکت ها به این بستگی دارد که آنها چگونه می توانند فعالیتهای خویش را به روش آنلاین تبدیل کنند. تمایل به ادامه کار، کاتالیزوری برای تغییرات سازمانی و فنی می شود. ابزارهای نوین فناوری، همچون عرضه خدمات مختلف الکترونیکی و برنامه های آنلاین، چاره هایی در این حوزه هستند. مدیر موزه دولتی ارمیتاژ در مصاحبه اخیر خود اشاره می کند که در طول دوران قرنطینه، پیوندهای بین حقیقت مجازی و حقیقت عینی پیچیده تر می شود. او هم اکنون بر شفاف سازی رابطه بین این پیوندها کار می کند.
در دوران قرنطینه و در کوشش برای سازگاری با شرایط جدید، محصولات آنلاین فرهنگی و سرگرمی جدید برای مصرف از راه اینترنت افتتاح شد. فرهنگ مجازی از حیث راحتی و هزینه بری، برای کاربران دارای مزایای گوناگونی است. در مدت زمان نسبتاً کوتاهی، انتشار سریع ویروس کرونا در سرتاسر جهان پایه های جوامع مدرن را به شدت متزلزل کرد. به صورت خاص، تاثیر این همه گیری بر اقتصاد جهان بسیار چشم گیر به نظر می آید. عملکرد پایدار زنجیره های تأمین در صنعت مختل شد، تولیدات در خیلی از صنایع کاهش پیدا کرد و خسارات زیادی به تجارت لجستیک همچون حمل و نقل وارد شد. حمل و نقل مسافران بین المللی عملاً متوقف شده، مرزهای کشورها در عمل بسته و سفرهای بدون ویزا هم لغو شد. فعالیتهای گسترده بخش های دولتی و خصوصی روسیه، جای خویش را به از هم گسیختگی، قرنطینه و حفظ فاصله اجتماعی داد. کلاس های تمام وقت در مؤسسات آموزشی به حالت تعلیق درآمد. پارک ها، فضاهای پیاده روی و امکانات ورزشی تعطیل شد و سرانجام، مهلک ترین ضربه به اجزای بخش های خدماتی و اوقات فراغت مردم وارد شد، یعنی: گردشگری، خرده فروشی، صنایع غذایی، سرگرمی، فعالیتهای نمایشگاهی و به صورت کلی صنایع فرهنگی متوقف شدند.
امروزه، تعداد زیادی از محققان و پزشکان معتقدند که بحران جهانی بوجود آمده توسط ویروس کرونا، در آینده به یک کاتالیزور قدرتمند برای تغییرات بیشتر در حوزه های اقتصادی و اجتماعی تبدیل خواهد شد. کاملاً روشن است که بازگشت کامل به زندگی گذشته تقریباً غیر ممکن است. عوارض مستقیم و جانبی همه گیری به صورت فزاینده ای آشکار می شود. گفته می شود که زمانی خواهد رسید که، خطرات عواقب اپیدمی (انزوای اجتماعی، ورشکستگی، از دست دادن شغل) بالاتر از خود بیماری خواهد بود. خیلی از کارشناسان روسیه در مورد فروپاشی «جامعه مصرف گرا» و بحران «اقتصاد تجربه گرا» ی مدرن صحبت می کنند. این اپیدمی به شکل جدی عادات مصرف کننده ها را تغییر می دهد، چونکه با قرارگیری در انزوا و قرنطینه، مردم خرید خیلی از کالاهای غیر ضروری را متوقف می کنند. یکی دیگر از بارزترین نتایج ویروس کرونا در جامعه روسیه، پدیده هایی همچون افزایش اتوماسیون امور تجاری، کاهش سهم وجه نقد در گردش پول و افزایش تعاملات از راه دور است. انتقال کارمندان اداری به کارهای خانگی، جابجایی رو به رشد مردم از شهرها به حومه شهرها و همینطور بی فایده بودن مراکز آموزش عالی متداول به سبب توسعه آموزش آنلاین از نتایج دیگر کرونا ویروس می باشد. رئیس دانشکده عالی اقتصاد، یاراسلاو ایوانویچ کوزمینوف، نظرات مشابهی در همین مورد دارد: جابجایی قریب الوقوع تجارت سنتی به فروش آنلاین، کاهش فضای اداری و تعداد کارمندان آن، تغییر در رویه های گذشته مانند هفته ها و یا روزهای کاری، ادغام دانشگاه ها و…
مؤسسات فرهنگی همچون موزه ها، تئاترها، گالری های هنری، کتابخانه ها و… مهمترین ابزار تولیدات فرهنگی هستند. در اینجا، باید به روش های انتقال ارزش ها و هنجارهای فرهنگی از نسلی به نسل دیگر می تواند متفاوت باشد: سخنرانی ها و سمینارها، میزگردها و نمایشگاه ها، بازسازی حوادث تاریخی، صنایع دستی محلی، جشنواره های قومی، گردشگری فرهنگی و… با این وجود، امروز همه این روش ها تحت قرنطینه قرار گرفته اند و ازاین رو اجرای آنها با فرم سنتی (تمام وقت) تقریباً غیر ممکن است.
کرونا و فرصت برای نهادهای مدنی در توسعه مبادلات فرهنگی
مراکز فرهنگی روسیه تلاش می کنند تا با سازماندهی رویدادهای از راه دور، فرصت های جدیدی را که فناوری های مدرن اطلاعات و ارتباطات فراهم می کنند، محقق کنند. در نتیجه، شهروندان ایزوله شده بدون خروج از منزل می توانند به سخنرانی ها گوش دهند، با آثار هنرمندان آشنا گردند و در مباحث فرهنگی مشارکت کنند. همچنین، تورهای مجازی به مردم عرضه می شود، برنامه ها به صورت آنلاین پخش می شود، اجراهای بی نظیر تئاترهای مشهور از تلویزیون نشان داده می شود. این روند از اهمیت عمومی زیادی برخوردار است، چونکه در شرایط محدودیت و قرنطینه موجود، آرامش مردم، پیشگیری از افتادن آنها به دام افسردگی و کاهش احتمالی مسئولیت پذیری اجتماعی افراد بسیار مهم می باشد.
اگر محصولات فرهنگی مجازی اینترنتی را که از راه وسایل فنی (رایانه، لپ تاپ، تبلت، تلفن های هوشمند و…) عرضه می شوند، توصیف نماییم و آنها را با محصولات سنتی مقایسه نماییم، از مزایای اصلی که کاربران از آن برخوردار می باشند می توان به موارد زیر اشاره نمود. اولاً، کاربر آزادی عمل بیشتری دارد، این بدان معناست که به صورت قابل توجهی فرصت ها برای انتخاب برنامه مورد علاقه افزایش خواهد یافت. بعنوان مثال، اگر شخصی که از سایت مربوطه بازدید کرده، مورد جالبی را پیدا نکند، بعد از آن می تواند به سادگی به یک قسمت دیگر برود یا برنامه را به کلی ترک کند و بلافاصله به فعالیت دیگری بپردازد. واضح است که در یک موزه واقعی (تئاتر، گالری، پارک و …) این کار صورت نمی گیرد. ثانیاً فرهنگ مجازی با هزینه های قابل توجه کمتری برای مصرف کننده عرضه می شود: هم هزینه های مستقیم (قیمت بلیط ورودی، بلیط فصلی و…) و هم هزینه های جانبی (مسافرت، اقامت، وعده های غذایی و…) ثالثاً، محصولات مجازی مدرن به میزان بیشتری به مردم امکان می دهند تا در اپیزودهای کوتاه و با فرمت گیم (game)، محتوا تولید کنند، که با تفکر جوانان امروزی مطابقت دارد.
تجربه های فرهنگی و هنری روسیه در مواجهه با کرونا ویروس
بدیهی است که در جهان پساکرونا توسعه سریع تعاملات مجازی در همه حوزه های زندگی عمومی، با احتساب مسائل فرهنگی، ادامه خواهد یافت. به نظر کارشناسان روس، برای آموزش نسل جوان، حفظ شاخصه های فرهنگی پایدار در جامعه روسیه مهم می باشد و هیچ چیز نمی تواند جایگزین تجربه فیزیکی با میراث فرهنگی، تاریخی و نمایندگان حوزه فرهنگ شود. در دنیای واقعی یک محیط اجتماعی خاص همیشه در اطراف هر فرد شکل می گیرد و مانند هاله ای او را احاطه می کند که این هاله خاص از راه شبکه های مجازی منتقل نمی گردد. در استفاده از فناوری های از طریق دورآموزشی باید توجه گردد که دانش آموز یک شخص است و شما باید با او تمرین کنید، یعنی توجه کنید، گوش دهید، اصلاح کنید، پشتیبانی کنید و تجربیاتتان را او به اشتراک بگذارید. اما برای این موضوع، فرآیندهای آموزشی باید ماهیتی غیرمستقیم داشته باشد، یعنی در جامعه توسعه و گسترش یابد. بنابراین، هیچ میزان تعامل از راه دور، حتی با عرضه بالاترین کیفیت و تورهای ویدئویی پیشرفته تأثیرات کاملی از حضور و مشارکت در اشخاص ایجاد نمی کند.
به نظر ولادیمیر گئورگویچ اورین مدیر تئاتر بزرگ (بالشوی تئاتر)، پخش آنلاین جایگزین حضور تماشاگران در سالن تئاتر و دیدن اجرای زنده برنامه ها نخواهد شد. بهترین فناوری های مدرن انتقال صدا قادر به انتقال تمام صدای های زیر و بم سازهای واقعی ارکستر سمفونیک نخواهد بود. در موزه تانک ها در منطقه کوبینکا، هیچ پخش تلویزیونی و اینترنتی، قادر به انتقال ابعاد واقعی تجهیزات زرهی و قابلیت های آنها نخواهد بود. فرهنگ مجازی باید انگیزه ای برای پیوستن افراد به دنیای فرهنگ سنتی باشد. در همین حال، احتمالاً نتایج انسان شناسی قرنطینه به حدی خواهد بود که مصرف آنلاین محصولات فرهنگی برای خیلی از افراد امری عادی تلقی خواهد شد.
وضعیتی که به سبب گسترش بیماری کرونا بوجود آمده است، عواقب اجتناب ناپذیری را به دنبال دارد و به یک تسهیل کننده برای تحولات بیشتر حوزه های فرهنگی تبدیل خواهد شد. بدیهی است که مردم به صورت فزاینده ای به تعاملات و فرآیندهای آنلاین روی خواهند آورد و با سهولت و امنیت بیشتری در شرایط قرنطینه و انزوا به دنبال ملزومات خود خواهند بود. قاعدتاً، درآمدهای حاصل از این گونه محصولات از کل درآمد مؤسسات فرهنگی به صورت پیوسته بیشتر خواهد بود. در همین حال، با ترویج توسعه ابزارهای پیشرفته برای مصرف از راه دور محصولات فرهنگی، باید تعادل معقولی بین آنها و پشتیبانی از اشکال سنتی (و نهادها) حوزه بشردوستانه به منظور اطمینان از تولیدات فرهنگی در فدراسیون روسیه جست وجو شود.
کرونا و تحول در روش ها و ابزارهای دیپلماسی فرهنگی در روسیه
همانگونه که ذکر شد، بیماری کرونا به صورت قابل توجهی زندگی فرهنگی مردمان فدراسیون روسیه را تحت تاثیر قرار داده است: تئاترها، سینماها، سالن های کنسرت کار خویش را به حالت تعلیق درآورده اند. از سوی دیگر، فناوری های آنلاین فرهنگی شکوفا شدند و هنرمندان و نوازندگان تمرینات آنلاین را برای اجرای برنامه در مقابل یک سالن خالی و پخش اینترنتی با هزاران بیننده مجازی فرا گرفتند. به قول اولگا یاریلووا، معاون وزیر فرهنگ فدراسیون روسیه درباره چگونگی انجام وظایف پروژه های ملی فرهنگی در شرایط جدید: اپیدمی کرونا ویروس و خود انزوایی الزامی مردم را انگیزه ای برای توسعه ارتباطات آنلاین دانست. وزارت فرهنگ روسیه فعالیتهای خیلی از نهادهای تابعه را به یک قالب دیجیتال منتقل کرده است و از آن بعنوان ابزاری برای دیپلماسی فرهنگی هم استفاده می نماید. پورتال culture.ru مدتها است منبعی برای تمامی فعالیتهای فرهنگی در داخل و خارج روسیه است. این پرتال تقریباً هر هفته رکورد مخاطب خویش را می شکند. در «روز تئاتر» حدود ۴۰ اجرا از ژانرهای مختلف پخش گردید که بیشتر از دو میلیون بازدید در شبکه های اجتماعی داشت. در «شب موزه ها» در پورتال culture.ru و در شبکه های اجتماعیVKontakte و Odnoklassnik، چهل و نه اجرا وجود داشت که بیشتر از ۲ میلیون نفر آنها را تماشا کردند. در برنامه «شب کتاب خوانی» که به «هفتاد و پنجمین سالگرد پیروزی روسیه در جنگ جهانی دوم» اختصاص داشت، فقط در نخستین روز پخش، بیشتر از ۳.۲ میلیون بازدید داشت. تعداد بازدید منابع فرهنگی دیجیتال از خارج از روسیه یکی از شاخصهای اصلی پروژه دیپلماسی فرهنگی روسیه است. در انتها سه ماهه اول حدود ۲۰.۵ میلیون بازدید وجود داشت. با عنایت به پایش ماه های اخیر، انتظار می رود این تعداد تا آخر سال ۲۰۲۰ به عددی بسیار فراتر از این برسد.
یکی از ابزارهای دیپلماسی فرهنگی روسیه، تحصیل دانشجویان خارجی به زبان روسی در این کشور است و از آنجائیکه همزمان با اپیدمی کرونا و وضعیت قرنطینه در روسیه بیشتر دانشجویان خارجی به کشور خود بازگشتند، تدریس به صورت مجازی و با ابزارهای آنلاین برای این دانشجویان همچنان ادامه دارد. دانشگاه های مختلف موظف شده اند در برنامه های خود غیر از مفاد درسی، زبان روسی و فرهنگ را هم در چارچوب اشکال فوق برنامه، فیلم و موسیقی به دانشجویان سفارش کنند.
موسسه ها و بنیادهای حمایتی زبان و فرهنگ روسی همانند روسکی میر هم علاقه مندان را در روزهای کرونا تشویق به استفاده از پلت فورم های مجازی می کنند و کلاس ها و دوره های آنلاین عمومی و تخصصی بسیاری برگزار می کنند. حجم وسیعی از شبکه های تلویزیونی و رادیویی ماهواره ای بعنوان ابزارهای دیپلماسی فرهنگی در اختیار روسیه است. بیشتر از ۱۵۰ کانال تلویزیونی در روسیه برنامه دارند که در خارج از روسیه هم دسترسی به آنها امکان پذیر است. در تلویزیون روسیه چندین کانال به زبان های انگلیسی، آلمانی و فرانسه برنامه دارند. رسانه «راشا تودی» و «اسپوتنیک» نقش مهمی در این بین ایفا می کنند. در زمان همه گیری کرونا اخبار در ارتباط با ساخت واکسن کرونا در روسیه و گمانه زنی در مورد منشا آزمایشگاهی این ویروس در چین، نخستین بار از این رسانه ها منعکس شد.
به تازگی باشگاه والدای جلسه سالانه ای خویش را در روسیه با پیام پوتین برگزار کرد. این باشگاه همیشه مورد توجه افکار عمومی و سیاستگذاران بوده است و همواره مسائل جدید را مطرح می کندو سیاست خارجی روسیه را جهت می دهد. مهم ترین کنفرانس ها و سمینارهای موضوعی این باشگاه تابحال بیشتر حول مسائل آسیا، خاورمیانه و اروپا-آتلانتیک بوده است. جلسه سال جاری باشگاه به صورت حضوری با شرکت کنندگان محدود برگزار گردید. ولادمیر پوتین به صورت مجازی در این پلتفرم حاضر شد و سخنرانی کرد.
تأثیر کرونا بر آداب و رسوم در روسیه
بیماری کرونا سبب شده است تماس اجتماعی بین شهروندان در روسیه کمرنگ شود. حقیقت موجود جامعه روسیه این است که شهروندان روسیه به طور معمول از نظر اجتماعی نسبت به همسایگان شرقی خود منزوی تر هستند و مخصوصاً شهروندانی که سن بالایی دارند به صورت کلی رغبت زیادی برای برقراری ارتباط با غریبه ها نشان نمی دهند. در روسیه بعد از همه گیری کرونا این انزوای اجتماعی بیشتر شد. بخاطر ترس از بیماری مردم تلاش کردند کمتر با هم ارتباط برقرار کنند. از آنجائیکه دولت و نهادهای مردمی زیادی تلاش داشتند برای کم شدن خطر مبتلا شدن به بیماری خدمات رایگانی مانند تحویل مواد غذایی و دارو درب منزل را برای شهروندان مسن، مبتلایان به بیماری های زمینه ای و یا گروه های پر خطر فراهم نمایند، خیلی از شهروندان عادی هم جهت استفاده از این خدمات تمایل نشان دادند. خیلی زود دولت مراکز خدمات روانشناسی تلفنی و آنلاین خویش را چندین برابر گسترش داد. داده های مراکز سلامت روان روسیه حاکی از آنست که درصد مبتلایان به افسردگی به طور قابل ملاحظه ای در ابتدای تابستان سال جاری بالاتر از سال پیش بوده است.
در دوران کرونا اغلب مراسم مذهبی لغو شد. مسلمانان روسیه در ماه رمضان در بیشتر مناطق به مسجد نرفتند و نماز عید فطر را هم در خانه و در کنار خانواده برگزار کردند. مراسم مذهبی کلیسای پراوااسلاو روسیه هم غیر حضوری و به طریق مجازی برگزار گردید. روحانیون و عالمان مذهبی که قبل از کرونا مردم را به اجتماع، شرکت و حضور پررنگ در مراسم مذهبی دعوت می کردند از همان روزهای اول همه گیری کرونا مردم را به رعایت ضوابط قرنطینه و انجام مناسک دینی در خانه دعوت نمودند. حتی مراسمی مانند غسل تعمید کودکان که آداب و رسوم خاصی دارد بدون حضور جمعیت و با فاصله اجتماعی برگزار گردید.
جشن ۷۵ سالگی پیروزی روسیه در جنگ جهانی دوم که چندین سال برای برگزاری آن برنامه ریزی شده بود بدلیل همه گیری کرونا در زمان خود برگزار نشد. این مراسم بعد از وقفه نزدیک به یک ماه بدون حضور جمعیت و بسیار ساده برپا شد و به جای اینکه مردم جمع شوند و مانند هر سال در کنار یادبودهای کشته شدگان جنگ جهانی دوم و با در دست داشتن پلاکارد تصاویر سربازان به آنها ادای احترام کنند، تصاویر را در فضای مجازی به اشتراک گذاشتند.
کنسرت- بالکن یک شیوه اجرا در زمان قرنطینه است که نخستین بار در کشورهای اروپایی همچون ایتالیا برپا شد و خیلی زود موج آن به تمام دنیا سرایت کرد. در روسیه هم از این شیوه استقبال شد و خیلی سریع به صورت روال هر شب بویژه در ماه آگوست درآمد. در مسکو مخصوصاً در مناطق مرکزی شهر اجراهای معروفی با همکاری هنرمندان مشهور و حتی گمنام انجام شد که با استقبال زیادی مواجه گردید.
سفرهای مردم در روزهای انتشار کرونا در روسیه و نحوه مواجهه دولت با آن
با همه گیری کرونا در فوریه ۲۰۲۰ دولت روسیه قوانین منع ورود مسافر را از مرزهای هوایی و زمینی خود برقرار کرد. در ابتدا مسافرانی که از چند کشور پرخطر (از نظر همه گیری کرونا) آمده بودند قرنطینه شدند، مسافرینی که از اروپا آمده بودند ملزم شدند خویش را به مدت ۱۴ روز در خانه قرنطینه کنند. بعد از چند روز ورود شهروندان شماری از کشورها به داخل خاک روسیه منع شد. مرزها بسته شد و با فرمان پوتین در ابتدا یک هفته دورکاری اعلام شد، سپس به صورت مرحله به مرحله قرنطینه کامل در کشور برقرار شد. از اواخر ماه مارس با اعلان وزارت کشور فدراسیون روسیه تمام اتباع بیگانه که ویزا یا اجازه اقامت در روسیه داشتند مدارکشان برای سه ماه تمدید گردید و به آنها اجازه داده شد به مدت ۹۰ روز بعد از آخر ویزا یا اجازه اقامت خود در روسیه بمانند که البته این تمدید مدارک چندین بار تکرار شد بصورتی که هم اکنون هم این روند تا اواخر ۲۰۲۰ ادامه دارد.
در اوایل همه گیری کرونا روسیه از شهروندان خود که در خارج از کشور اقامت داشتند درخواست نمود به خاک کشور بازگردند. با توقف پروازهای خطوط هوایی، سفارتخانه های روسیه در کشورهای مختلف مامور شدند شهروندان روسیه را به خاک این کشور بازگردانند.
با انتشار کرونا در آغاز بهار ۲۰۲۰ دولت روسیه با اعمال محدودیت های حمل و نقل، از شهروندان خود درخواست نمود، بخاطر اپیدمی از سفر اجتناب کنند. تردد در داخل شهر محدود و کنترل شد. جهت استفاده از خودروی شخصی باید شماره پلاک خودرو ثبت می شد و تنها دو بار در هفته امکان استفاده از خودرو وجود داشت مگر شاغلان در حوزه سلامت و برخی از زمینه های خدمات و شغل های خاص که اجازه استفاده روزمره از خودروی شخصی داشتند. هتل ها و رستوران ها بسته شدند و ۹۰ درصد پروازهای داخلی لغو شد.
با کم شدن موج کرونا در اواسط تابستان و با توجه به این که مرزهای اتحادیه اروپا هنوز بر روی شهروندان روسیه بسته بود، دولت طرح روسیه گردی را جهت رونق صنعت توریسم داخلی و تشویق مردم برای سفرهای داخلی عرضه داد. بر طبق این طرح دولت ۲۰ درصد هزینه تورهای داخلی و بلیت های هواپیما و هتل های داخلی را به شهروندان روسیه پرداخت می کند. البته سقفی هم برای این پرداخت ها در نظر گرفته شده است. این سیاست های تشویقی و همینطور بسته بودن مرزهای اتحادیه اروپا بروی شهروندان روسیه سبب رونق صنعت گردشگری داخلی شد به صورتی که شبه جزیره کریمه سال جاری بیشترین میزان توریست را از زمان الحاق به روسیه داشته است. با سرد شدن هوا و شیوع موج دوم همه گیری در ماه اکتبر سیاست های سخت گیرانه دولت بار دیگر برقرار شد.
تأثیر کرونا بر قوانین در روسیه؛ اقدامات دومای فدراسیون روسیه
در اوایل سال ۲۰۲۰ میلادی و با همه گیری کرونا، دومای فدراسیون روسیه ده ها قانون با هدف پشتیبانی از شهروندان و مشاغل صدمه دیده از شرایط همه گیری کرونا مورد بررسی و تصویب قرار داد که در زیر به اختصار آورده شده است.
۱. اعتبارات دوران کرونا: شهروندان، بنگاه های کوچک و متوسط شش ماه مهلت خواهند داشت تا بدهی و وام خویش را پرداخت کنند همچون وام های مسکن و تسهیلات. اگر درآمد ماه گذشته آنها کمتر از ۳۰ درصد باشد می توانند درخواست تأخیر کنند. لیست مشاغل تجاری که به سبب وضعیت دشوار اقتصادی مشمول شرایط «اعتبارات دوران کرونا» هستند، توسط هیات دولت فدراسیون روسیه مشخص شد.
۲. افزایش کمک هزینه های درمانی: میزان کمک هزینه های درمانی نباید از حداقل حقوق کار کمتر باشد. وزارت کار و حمایت های اجتماعی فدراسیون روسیه، حداقل حقوق کار را از اول ژانویه سال ۲۰۲۰، مبلغ ۱۲، ۱۳۰ (دوازده هزار و یکصد و سی روبل) تعیین کرد.
۳. پشتیبانی از خانواده و کودکان: والدینی که کمک هزینه های مالی برای فرزند اول یا دوم را دریافت می کنند، نیازی به ارسال درخواست کمک هزینه ها برای یک دوره جدید تا اول اکتبر ۲۰۲۰ ندارند. همینطور نیازی به اطلاع رسانی به مسؤلان منطقه ای «حمایت های اجتماعی» در مورد تغییر محل سکونت نخواهد داشت و پرداخت کمک هزینه های مالی به صورت خودکار صورت خواهد گرفت.
۴. به تاخیر انداختن جریمه بدهی های مالی مسکن و خدمات عمومی: بر طبق این قانون، چنانچه شهروندان در مدت مقرر سالجاری نتوانند بدهی های قبوض آب و برق را پرداخت کنند، مشمول جریمه نخواهند شد.
۵. خرید آنلاین دارو: شهروندان این امکان را خواهند داشت تا داروها را به صورت آنلاین خریداری و در درب منزل دریافت نمایند. پیش از این مصوبه نیاز بود تا برای خرید و دریافت دارو حتما به داروخانه رجوع کنند. این قانون هم برای داروهای بدون نسخه و هم برای داروهای با نسخه های خاص، به استثنای داروهای مخدر و اعصاب و روان اعمال شد. امکان فروش اینترنتی داروهای مخدر و اعصاب و روان، فقط در وضعیت فوق العاده و یا اعلام عمومی اپیدمی وجود خواهد داشت.
۶. مقابله با احتکار دارو: دولت در وضعیت فوق العاده و یا زمان همه گیری بیماری های خطرناک، می تواند به مدت نود روز بر عمده فروشی و خرده فروشی اقلام پزشکی خاص، محدودیت اعمال نماید. بعنوان مثال، در زمان احتکار ماسک های پزشکی، منابع استراتژیک اقلام پزشکی ایجاد می شود و این اعمال محدودیت، سبب پیشگیری از احتکار دارو خواهد شد.
۷. تسهیل فرایند ثبت داروهای جدید: امکان تسهیل در فرایند ثبت داروهای جدید در فدراسیون روسیه فراهم گشته است. این امر سبب تسریع ورود داروهای جدید به بازار در زمان اپیدمی شد. علاوه بر این، در صورت ضرورت اجازه داده خواهد شد تا دارو تنها از یک تأمین کننده مجاز تهیه شود. این قانون همینطور فرایند پذیرش «بیمه درمانی اجباری» مؤسسات درمانی غیر دولتی را تسهیل می کند.
۸. پشتیبانی از گردشگران: امکان تغییر در حق مشارکت صندوق های کارگزاران گردشگری بررسی گردید و مکانیسمی جهت استفاده از چنین صندوق هایی برای بازگشت وجوه به گردشگران با تصمیم دولت برای هر کشور «ممنوع السفر» پیشنهاد شد. به توریستهایی که سفر آنها کاملاً لغو شده، کل هزینه پرداختی مسترد می شود و توریستهایی که بخشی از سفرشان انجام نشده، می توانند تنها بخشی از قیمت کل ذکر شده را متناسب با هزینه خدمات عرضه نشده، دریافت نمایند.
۹. برگرداندن بلیت کنسرتهای لغو شده: در صورتیکه در وضعیت فوق العاده و اپیدمی کرونا ویروس، رویدادهای فرهنگی لغو یا با تغییر برگزار گردد. در این حالت هزینه بلیت پرداخت شده به شهروندان مسترد می شود.
۱۰. تعلیق موقت حسابرسی های تجاری: کارآفرینان تا آخر سال جاری در چارچوب طرح «تعلیق حسابرسی شرکتهای کوچک و متوسط» حمایت می شوند.
۱۱. تمدید مهلت اعتبار مدارک: در این بازه زمانی، علیرغم انقضای مدت اعتبار مدارک (مجوزها، اعتبارنامه ها و…) به تمدید مجدد آنها نیازی نیست، مدت اعتبار به صورت خودکار تمدید خواهد شد. آن دسته از سازمان هایی که فعالیت آنها به حالت تعلیق درآمده است، بعنوان مثال مراکز خرید، می توانند تاخیریه پرداخت اجاره بها دریافت نمایند.
۱۲. اختیارات جدید دولت فدراسیون روسیه: به دولت این حق اعطا شده تا در صورت شیوع بیماری های خطرناک، «وضعیت فوق العاده» و یا «وضعیت آماده باش کامل» اعلام نماید و در این وضعیت سلسله قوانین لازم الاجرایی را برای شهروندان و سازمان ها وضع کند.
۱۳. اصلاح سریع بودجه: به دولت این حق اعطا شده تا برای حمایت بموقع مالی از پیشگیری و کاهش عواقب ناشی از انتشار ویروس کرونا، بدون اصلاح قانون بودجه فدرال، اعتبارات لازم را تخصیص دهد. همینطور پیشنهاد شد تا با توزیع مجدد بودجه توسط کمیسیون مجمع فدرال، در سال مالی جاری و دوره برنامه ریزی شده، پارلمان هم بر این مسئله نظارت و کنترل داشته باشد.
۱۴. طرح حمایتی مناطق فدراسیون روسیه: به فرمانداران مناطق، مجموعه ساز و کارهایی عرضه شده تا حمایت مالی بیشتری برای کاهش نتایج ناشی از شیوع ویروس کرونا انجام دهند. همینطور مناطق فدرال از بازپرداخت «وام های بودجه ای» در سال ۲۰۲۰ معاف خواهند بود. وجوه ترخیص شده به منابع تأمین مالی برای اقداماتی که ماهیت اقتصادی – اجتماعی دارند، تبدیل خواهند شد همچون اقدامات پیشگیری و کاهش نتایج گسترش ویروس کرونا. علاوه بر این، بر مبنای قانون فوق، مدت زمان پرداخت «وام های خزانه ای» به منظور تکمیل بودجه های باقی مانده مناطق افزایش یافته و از نود به صد و هشتاد روز تمدید می شود و محدودیت های تعهدات بدهی ها تعدیل خواهد شد.
۱۵. جریمه های افزایش قیمت دارو: برای افزایش قیمت دارو جریمه در نظر گرفته می شود. برای مقامات جریمه های از ۲۵۰ هزار تا ۵۰۰ هزار روبل، برای کارآفرینان مستقل و اشخاص حقوقی دو برابر درآمد حاصل از فروش داروهایی که با قیمت های غیرقابل توجیه و بسیار زیاد و برای کل دوره فروش طی یک سال به فروش رفته اند.
۱۶. ماده نقض مقررات بهداشتی و اپیدمیولوژیک: در ماده «نقض مقررات بهداشتی و اپیدمیولوژیک» نقض قوانین و استانداردهای بهداشتی، عدم رعایت اقدامات بهداشتی و ضد اپیدمیک که در وضعیت فوق العاده و یا در شیوع بیماری های واگیردار وضع می شود دارای مسئولیت حقوقی خواهد بود. نقض قوانین فوق در دوران قرنطینه شامل جریمه های زیر خواهد بود:
۱۵ تا ۴۰ هزار روبل برای شهروندان عادی؛
۵۰ تا ۱۵۰ هزار روبل برای مسؤلان و کارآفرینان غیرحقوقی؛
۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار روبل برای اشخاص حقوقی؛
امکان تعلیق سازمان ها و فعالیت کارآفرینان مستقل به مدت نود روز.
۱۷. جریمه پخش اخبار جعلی (Fake News)ویروس کرونا: بابت انتشار اخبار نادرست و جعلی در رسانه ها و اینترنت در صورتیکه که زندگی و امنیت شهروندان تهدید شود و یا اقداماتی که سبب تهدید امنیت شهروندان و کشور باشد، جریمه ۱.۵ تا ۳ میلیون روبلی برای اشخاص حقوقی تعیین خواهد شد.
جمع بندی
در فدراسیون روسیه هم مانند خیلی از کشورهای دنیا همه گیری کرونا تأثیر بسزایی در جنبه های مختلف زندگی داشته است. در زندگی روزمره قرنطینه، رکود و وضعیت نامطلوب اقتصادی به شالوده های کشور ضربه وارد کرده است. آمار بالای مبتلایان به کرونا ویروس و پیک دوم بیماری معضل جدیدی است که سیاستمداران را بر این داشته است یکبار دیگر سیاست های اجتماعی را در جهت مقابله با گسترش این ویروس جدی گرفته و تدابیر سخت گیرانه ای را اتخاذ کنند. بدیهی است که دوران بعد از اپیدمی کرونا بسیار متفاوت با دوران قبل آن خواهد بود و سیاست های اجتماعی فدراسیون روسیه در حوزه هنر و فرهنگ باید به مردم این امکان را بدهد که از یک سو از این برهه حساس به سلامت گذر کنند و از طرفی جایگاه روسیه را در عرصه بین المللی حفظ و ارتقا بخشند و جامعه روسیه را برای دوران بعد از کرونا آماده و پویا نگه دارند.
منبع: جاوید شو
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب