مبارزه علیه كارخانجات تولید مقالات جعلی و علم ساختگی-۷،
دكتر شریفی: تخلفات پژوهشی در ایران وجود دارد، ولی آنرا بزرگ نمایی می كنند
مدیرکل دفتر سیاست گذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی وزارت علوم معتقد است: اگر مقالات ایران کیفیت نداشتند، در مجلات معتبر منتشر نمی شدند و در پایگاه های استنادی هم ثبت نمی شدند، بنابراین به نظر من بخش قابل توجهی از این ادعاها اگر نگوییم برخوردی سیاسی، باید گفت برخوردی غیر علمی است.
دکتر محسن شریفی در گفتگو با ایسنا، با اشاره به این که در تمام کشورها فرایند انتشار مقالات در نشریات، فرآیندی تعریف شده است، اظهار نمود: زمانی که مقالات در نشریات داخلی و خارجی به چاپ می رسند، مورد رویت و نقد متخصصان هر حوزه قرار می گیرد. این فرایند تولید مقالات، انتشار و نقد آنها، فرآیندی تعریف شده در دنیا است. بنابراین؛ وقتی یک کشوری دستاوردهای پژوهشی خویش را در چارچوب مقاله منتشر می کند، علی القاعده از این فرآیندهای تعریف شده و استاندارد، پیروی می کند و در نهایت در مجلات معتبر به چاپ می رسد و نمایه ها و پایگاه های زیادی در دنیا وضعیت انتشارات هر کشور و نشریات را رصد و پایش و ارزیابی می کنند.
وی افزود: بنابراین؛ آمار و ارقامی که در این پایگاه های معتبر در مورد مقالات یک کشور منتشر می شود، مورد تایید است چون که این مقالات، با این فرایند استاندارد و مشخص انتشار یافته اند و در پایگاه های معتبری که در خارج از کشور هستند، گزارش شده اند.
شریفی در مورد مقاله ادعای نشریه نیچر که ایران را در کنار دو کشور چین و روسیه متهم به داشتن کارخانه های تولید مقالات جعلی کرده است، اظهار داشت: این پایگاه های استنادی برای تمام کشورها وجود دارند. چطور این مجلات، اگر مقالات دیگر کشورها را منتشر کنند، معتبر هستند ولی اگر در ارتباط با ایران و روسیه باشد، داده سازی و تولید کارخانه ای مقاله است؟!
وی اظهار نمود: اگر مقالات ایران کیفیت نداشتند، در چنین مجلات معتبری منتشر نمی شدند و در چنین پایگاه هایی ثبت هم نمی شدند. بنا بر این به نظر من بخش قابل توجهی از این ادعاها اگر نگوییم برخوردی سیاسی، باید گفت برخوردی غیر علمی است.
درصد مقالات مشکل دار به کل مقالات تولیدی زیاد نیست
مدیرکل دفتر سیاست گذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی وزارت علوم در پاسخ به سوالی در مورد وجود یا عدم وجود چنین تخلفاتی در سطح کشور اظهار داشت: در مورد ایران عرض می کنم که فرایند استانداردی در مورد مقالات وجود دارد و طبیعی است که در هر فرآیندی، انحرافاتی هم رخ دهد؛ ولی وقتی به آمار و ارقام کل نگاه می نماییم، می بینیم که از ۶۴ یا ۶۵ هزار مقاله علمی که برای مثال در پایگاه اسکوپوس برای ایران ثبت می شود، درصدی از این حجم زیاد مقاله، امکان دارد گرفتار انحراف یا تخلف هم بشوند.
وی اضافه کرد: زمانی که درصد این مقالات را نسبت به کل مقالات مقایسه می نماییم، می بینیم که عدد قابل توجهی نیست. بسیاری از تخلفاتی که انجام می شود، ناخواسته و ناآگاهانه است و از روی تعمد نیست. البته مواردی هم وجود دارد که داده ها دست کاری و تحریف می شوند که به آنها و تخلف آنها رسیدگی می کنند ولی در مجموع، آمار زیادی نیست.
شریفی تصریح کرد: فکر می کنم این ادعاها، مقداری زیاده گویی است. نمی خواهم این مورد را به صورت کامل رد کنم و بگویم تخلف و انحرافی وجود ندارد؛ ولی مقداری این موارد را بزرگ نمایی می کنند.
ممکن است وضع کشورهای دیگر از این هم بدتر باشد
مدیرکل دفتر سیاست گذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی وزارت علوم، در پاسخ به سوالی در مورد صحت ادعای نیچر، تکرار کرد: این گونه مقاله نوشتن ها و این گونه رویکردها را میتوان برای هر کشوری، حتی کشورهای بزرگ تولیدکننده علم داشت و چنین مقالاتی را میتوان برای آنها هم نوشت. ولی زمانی که به دیگر کشورها پرداخته نمی گردد و در مورد آن صحبت نمی گردد و تنها به این سه کشور پرداخته می شود، این سوگیری و بزرگ نمایی است. به دیگر کشورها پرداخته نمی گردد، وگرنه اگر به کشورهای دیگر بپردازند، امکان دارد از این هم بدتر باشند!
شریفی اضافه کرد: مبنای چنین رویکردهایی در مجله نیچر، اتفاقی است که چند سال قبل افتاد و حدود ۵۸ مقاله ایران در یک مرحله از جانب نشریات مختلف، برگشت خورد. بعد از این اتفاق، نیچر مقاله ای در مورد ایران نوشت و این مقاله جدید نیز، از مقاله قبلی خط گرفته است. وگرنه اگر در کشورهای دیگر مانند آمریکا هم بررسی شود، درصد قابل توجهی از مقالات آنها هم برگشت می خورد.
مدیرکل دفتر سیاست گذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری خاطرنشان کرد: این درصد از مقالات ریترکت شده قابل توجه است و باید به شدت با آن مقابله نمود. گرچه نسبت به آمار تولید مقالات و انتشارات کشور، امکان دارد کم باشد ولی همان مقدار هم زیاد است و نباید باشد.
شریفی در انتها در پاسخ به سوالی در مورد ارتباط بین بنگاه های مقاله فروشی در خیابان انقلاب و آمار مقالات ریترکت شده، اظهار داشت: مطمئناً چنین مواردی بی تأثیر نیست و مطمئناً این مسائل با هم ارتباط دارند. مطابق قانون این مراکز قابل پیگیری هستند و ان شاءلله با عواملی که در بروز چنین پدیده هایی موثر بودند، برخورد جدی صورت خواهد گرفت.
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب