پژوهش رایزنی فرهنگی ایران در اتیوپی؛
سومالی لند كجاست؟
به گزارش جاوید شو این پژوهش در مورد كشور خودخوانده سومالی لند با رویكرد شناخت فرهنگ و اجتماع تهیه شده است. ملتی كه به صورت خودمختار خویش را یك كشور نامیده و البته یك جامعه مدنی در حال رشد دارد.
خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ:
این پژوهش در مورد كشور خودخوانده سومالی لند با رویكرد شناخت فرهنگ و اجتماع تهیه شده است. ملتی كه به صورت خودمختار خویش را یك كشور نامیده و برخلاف كشور سومالی، كه در اثر یك درگیری بیست ساله نابود شده است با داشتن یك جامعه مدنی در حال رشد و همراه با یك دموكراسی نسبتاً پر جنب و جوش و پاسخگو در مقابل قانون، از سال ۱۹۹۱ با داشتن امنیت و ثبات به سمت تعالی و پیشرفت در حال حركت بوده و نهادهای اجتماعی آن كاملاً متناسب با ارزش ها و نیازهای مردم بنا نهاده شده است.
سومالی لند با نام رسمی جمهوری سومالی لند، نامی است كه قبایل پنج استان شمالی سومالی از ۱۹۹۱ به خود داده و از كشور سومالی جدا شده اند. پایتخت سومالی لند، هرگیسا است. هنوز هیچ كشوری در جهان، سومالی لند را به رسمیت نشناخته است و در سطح بین الملل تنها بعنوان یك منطقه خودمختار از سومالی شناخته می شود.
مردم این منطقه مسلمان و سنی مذهب شافعی هستند و اسلام از نظر هویت ملی مردم سومالی لند بسیار مهم می باشد. بیشتر زنان حجاب اسلامی داشته و روسری می پوشند. شعر و شاعری هم در این منطقه بسیار رواج دارد و مردم در صحبت های محاورهای خود بسیار از شعر استفاده می نمایند. زبان نوشتاری مردم سومالی لند یك زبان نوشتاری بسیار جوان است. (متن لاتین سومالی در سال ۱۹۷۳ تأسیس شد) زبان رسمی این كشور سومالیایی است ولی زبان های عربی و انگلیسی هم بعنوان زبان دوم كاربرد زیادی دارد.
سرمایه گذاری ۴۵۰ میلیون دلاری اماراتی ها برای ساخت بندر در بربرا، بزرگترین سرمایه گذاری طی سال های اخیر بوده است. برنامه اماراتی ها برای بندر بربرا، وقتی اهمیت بیشتری پیدا كرد كه شركت دی پی ورلد امارات در ماه فوریه سال ۲۰۱۷ میلادی از كشور جیبوتی اخراج شد چون كه اصلی ترین بندر جیبوتی از سال ۲۰۰۹ تابحال در اختیار این شركت بود.
جیبوتی كه در همسایگی سومالی لند است، حالا حدود ۹۰ درصد تجارت دریایی كشور اتیوپی را در اختیار دارد و همینطور میزبان پایگاه های نظامیدریایی فرانسه، چین و آمریكاست. مقامات سومالی لند امیدوارند در آینده نزدیك بخشی از این تجارت را با رونق این بندر در اختیار خود بگیرند. در ماه مارس۲۰۱۸، دولت اتیوپی اعلام كرد، ۱۹ درصد از سهام بندر بربرا را خریده است.
زبان رسمی
بسیاری از افراد در سومالی لند به دو زبان از سه زبان رسمی سومالی، عربی و انگلیسی صحبت می كنند، البته لازم به توضیح است كه میزان دو زبانه بودن در مناطق روستایی در سطح پایین تری قرار دارد و آنها تنها قادر به تكلم به زبان سومالیایی هستند.
طبق ماده ۶ قانون اساسی در سال ۲۰۰۱ زبان رسمی سومالی لند را سومالیایی معرفی می كند، هرچند كه زبان عربی در مدرسه به عنوان درسی الزامی عرضه می شود و در مساجد و محفل های دینی فقط با زبان عربی صحبت می شود ولی در محافل دانشگاهی، از زبام انگلیسی بیشتر استفاده می شود.
زبان سومالی متعلق به شاخه كوشیتی خاندان Afroasiatic است. نزدیكترین اقوام آن، زبان های افار و اوریو است. سومالی بهترین مستند برای زبان های كوشیتی است، كه مطالعات دانشگاهی قدمت آن را به پیش از سال ۱۹۰۰ میلادی می داند.
گویش های سومالی به سه گروه اصلی تقسیم می شود: شمالی، بنادیر و مایئی. سومالیای شمالی (یا سومالیای شمالی-مركزی) پایه و اساس سومالیای استاندارد را تشكیل می دهد. بنادیر (همچنین بعنوان سومالی ساحلی هم شناخته می شود) در سواحل بنادیر از كادالی تا جنوب مركا همچون موگادیشو و همینطور در مناطق مرزی صحبت میشود و زبان مایئی در اصل توسط قبیله های Digil و Mirifle Rahanweyn در مناطق جنوبی سومالی صحبت می شود.
الفبای جدید سومالی از زمان دولت رئیس جمهور سیاد بار، به صورت رسمی در اكتبر ۱۹۷۲ ارائه شد و زبان آن لاتین بوده و فاقد حروف p، v و z است.
مذهب
اكثریت سومالیها مسلمان بوده و متعلق به شاخه اهل تسنن و مكتب شافعی هستند. ضمنا بواسطه نزدیكی به یمن و كشورهای خلیج فارس، این منطقه به شدت مورد علاقه وهابیت است و تبلیغات شدیدی هم در آنجا وجود دارد.
بسیاری از هنجارهای اجتماعی سومالی از مذهب اسلامی آنها ناشی می شود. بعنوان مثال، بیشتر زنان سومالی در مكان های عمومی، حجاب دارند. ضمنا خوردن گوشت خوك و الكل در این كشور حرام بوده و حتی در مال های این كشور مشروب به فروش نمی رسد. ضمنا نظام بانكی آنجا بدون ربا بوده و مردم در هنگام دریافت پول به یكدیگر نزول نمی دهند و ربا هم وجود ندارد. مردم این منطقه پایبندی زیادی به نماز جمعه و شركت در نمازهای جماعت دارند و عموماً مسلمانان پس از ظهر جمعه برای خطبه و نماز گروهی گردهم می آیند.
براساس قانون اساسی سومالی لند، اسلام آیین رسمی دولتی در كشور سومالی لند است و هیچ قانونی نمی تواند اصول شرع را نقض كند. ترویج هر مذهبی غیر از اسلام برخلاف قانون است و دولت اصول اسلامی را ترویج می كندو با رفتار خلاف اخلاق اسلامی هم برخورد می شود.
در سومالی لند تعداد بسیار اندكی مسیحی هم وجود داد كه در طول دوره استعمار در این منطقه سكونت گزیده و به صورت مسالمت آمیز در كنار مسلمانان زندگی می كنند و مجاز به انجام فعالیت های تبشیری نیستند.
بافت جمعیت و قبیله ای سومالی لند
سومالی لند حدود ۴.۵ میلیون نفر جمعیت دارد. از سال ۲۰۰۶، بزرگترین خانواده قبیله ای در سومالی لند، قبیله اسحاق است كه ۸۰٪ از كل جمعیت این كشور خودخوانده را شامل می شود. جمعیت پنج شهر بزرگ سومالی لند شامل هرگیسا، بورائو، بربرا، اریگاوو و گابلی عموما از قبیله اسحاق هستند. گروه بندی قبیله ای مردم سومالی واحدهای مهم اجتماعی هستند و بحق ریش سفیدی در حل مشكلات و منازعات در این منطقه كاربرد بسیار زیادی دارد و ریش سفیدان مانند مشاورین حاكیمت عمل میكنند. ضمنا در دوره اخیر ازدواج مردان از یك قبیله با زنان از قبایل دیگر به شدت رواج یافته و این خود می تواند سبب توسعه فرهنگی ریش سفیدی در كشور سومالی لند باشد.
توریسم
غارهای واقع شده در Laas Geel، واقع در حومه هارگیسا، یك جاذبه گردشگری محبوب محلی است. در مجموع ۱۰ غار توسط یك تیم دیرینه شناسی فرانسوی در سال ۲۰۰۲ كشف شد و اعتقاد بر این است كه قدمت آنها در حدود ۵۰۰۰ سال پیش است. دولت و افراد محلی نقاشی های غار را ایمن نگه داشته و فقط تعداد كمی از گردشگران اجازه ورود به این غارها را پیدا می كنند. از دیگر دیدنی های این مكان می توان به طاق آزادی در هارگیسا و یادبود جنگ در مركز شهر اشاره نمود.
جاذبه های طبیعی در سراسر منطقه هم موجود بوده مانند Naasa Hablood، تپه های دوقلوی واقع در حومه هارگیسا كه سومالیها از آن به عنوان یك نشانه طبیعی با شكوه یاد می كنند.
وزارت جهانگردی كشور سومالی لند، همینطور مسافران را ترغیب به بازدید از شهرهای تاریخی سومالی لند كرده است. شهر تاریخی شیخ در نزدیكی بربرا واقع شده و محل ساختمان های قدیمی استعمار انگلیس بوده كه بیشتر از چهل سال دست نخورده باقی مانده است. بربرا همینطور دارای بناهای تاریخی و چشم گیر دوره معماری عثمانی است. یكی از معروف ترین این شهرها زیلا است. زیلا زمانی در امپراتوری عثمانی، یك مسیر تجاری بین شهرهای یمن و مصر در قرن نوزدهم بوده است. این شهر به سبب نشانه های استعماری قدیمی خود و همینطور صخره های مرجانی و ساحل زیبای خود مورد توجه توریست هاست. فرهنگ عشایری سومالی لند هم یكی دیگر از جاذبههای گردشگری سومالی لند است.
آداب غذا در سومالی لند
در سومالی لند در هنگام غذا خوردن آدابی وجود دارد كه به شرح زیر است:
مودبانه این است كه در هنگام مهمانی در خانه صاحب خانه غذا را تا آخر میل ننموده و كمی از آن در بشقاب باقی بماند چون كه خودرن غذا تا انتهای به این معنا است كه میهمان هنوز سیر نشده است و غذای او به مقدار كافی نبوده و به نحوی توهین به میزبان است البته این مورد در میان همه رایج نیست ولی برای بعضی مردم هنوز مسئله است. از دیگر آداب این است كه وقتی غذا سر سفره آورده می شود ته دیگ را به هیچ عنوان نباید به سر سفره آورد چون كه این مساله به میهمان این را منتقل می كند كه غذا تمام شده بنابراین از خوردن دست بكشید.
صبحانه در سومالی لند به صورت معمول شامل یك پلو بنام لالوه و همینطور جگر، نان تست، هاراكو، غلات و فرنی ساخته شده از ارزن یا آرد ذرت است. ناهار می تواند تلفیقی از برنج یا ماكارونی با گوشت و سس باشد.
یك سوپ سنتی كه به آن ماراك گفته می شود و این هم بخشی از غذاهای یمنی است و بسیار در این سرزمین رایج است. ماراك از سبزیجات، گوشت و لوبیا تهیه شده و معمولاً با نان پلو یا نان پیتا خورده می شود.
جشن های ملی و هنر
اسلام و شعر بعنوان ستون های دوقلوی فرهنگ عامه سومالی محسوب می شوند. شعر سومالی عمدتاً شفاهی است و از آن دائما تحت عناوینی به صورت استعاره استفاده می نمایند و در میان زنان و مردان هم عمومیت دارد.
جشن ها در این سرزمین به صورت جشن های مذهبی انجام می شود. دو مورد از مهمترین آنها عید قربان و عید اول فطر است كه نشانگر آخر ماه روزه است. خانواده ها برای بازدید از یكدیگر لباس نو به تن نموده و پول به فقرا اهدا می شود.
تعطیلات دیگر شامل ۲۶ ژوئن و ۱۸ می است كه به ترتیب استقلال سومالی لند از دست انگلیس و تأسیس منطقه سومالی لند را جشن می گیرند. دومی، با این وجود، توسط جامعه بین المللی به رسمیت شناخته نشده است كماكان جشن گرفته می شود. در این اعیاد زنان و برخی از مردان حنا به سر خود می گذارند.
شكل مهم هنر در فرهنگ سومالی لند، هنر حنا است. رسم استفاده از حنا به دوران باستان باز می گردد. انتظار می رود در مواقع خاص، دست و پای یك زن سومالی با اشكال مختلف تزیین شده باشد، دختران و خانم ها معمولاً در جشن هایی مانند عید یا عروسی، دست و پای خویش را با حنا تزئین می كنند. طرح حنا از اشكال بسیار ساده تا بسیار پیچیده متفاوت می باشد. رسم نقاشی در بدن، یك هنر كاملا زنانه در سومالی لند شمرده می شود. حنا نه تنها روی دست و پاها كاربرد دارد بلكه از آن بعنوان رنگ مو هم استفاده می شود.
تحلیل وضعیت سومالی لند
در ۱۸ مه ۲۰۱۸، دولت خودخوانده سومالی لند بیست هفتمین سال استقلال خویش را از جمهوری سومالی را جشن گرفت. سومالی لند بعد از سقوط رژیم سیادبار در سال ۱۹۹۱، به یكی از پایدارترین دموكراسی های شاخ آفریقا تبدیل شد. طی ۱۰ سال گذشته، مردم سومالی لند برای تأیید قانون اساسی اول كشور، در پنج نوبت جداگانه به پای صندوق های رأی رفتند و دو رئیس جمهور و همینطور نمایندگان محلی و ملی را انتخاب كردند و در هر انتخابات، نمایش دموكراسی خویش را به معرض نمایش گذاشته و بدون هیچ چالشی در صلح كامل انتخابات برگزار كرده است كه این مساله همواره به تایید ناظران بین المللی هم رسیده است.
اگرچه دولت این كشور از ظرفیت و منابع كافی برخوردار نیست، اما سومالی لند دارای یك جامعه تجاری فعال، بانك مركزی مستقل، ارتش ملی و نیروی انتظامی و یك رسانه مستقل را كه قادر به پاسخگویی در مقابل افكار عمومی است، دارد. وزارت امور خارجه دولت همینطور دفاتر ارتباطی در ایالات متحده، انگلستان، ایتالیا و اتیوپی دارد، این دولت خودخوانده از سیاست های پایتخت موگادیشو پیروی نمی كند و در تمامی زمینه ها از سیاست های داخلی و قوانین خود پیروی می كند.
چشم اندازهای اجتماعی-تاریخی در مورد عشایر سومالی
ضروری است كه بحران دولت سومالی را از راه ابعاد فرهنگ و تاریخ منطقه بررسی نماییم تا به بهترین شكل ممكن تحولات سیاسی در سومالی لند را بتوانیم درك نماییم. جامعه سومالی از راه تعامل روابط خویشاوندی تعریف می شود و یك جامعه كاملا قبیله ای و عشیره ای است. قانون عرفی سومالی، آداب اسلامی و میانجگری در درگیری های جمعی توسط ریش سفیدان قبیله صورت می گیرد. در این جامعه مردان عمدتاً در میان یكدیگر برابر هستند و زنان اغلب در برنامه های رسمی و سیاسی شركت نمی كنند. هویت سومالی بیشتر تحت تاثیر تأثیرات فرهنگ اسلامی قرار دارد چون كه منطقه دارای یكی از بالاترین درصد پایبندی به اسلام در جهان است.( علی عبد الرحمان هرسی، ۲۰۰۹، به نقل از جازبیایی ۲۰۰۸: ۱۷۶).
سیستم قبیله ای
سومالی ها برای تعریف جوامع سیاسی و اجتماعی و هویتی خود از یك سیستم طایفه ای ساختارمند استفاده می نمایند. روابط خویشاوندی از راه یك جد مشترك مرد در هر درخت تبارشناسی شروع و از راه خانواده فوراً به یكی از پنج قبیله اصلی (دارود، دیر، هاویه، اسحاق و راهانوین) مرتبط می شود. (همانطور كه بر مبنای نقشه زیر كه بر مبنای دادهای سال ۲۰۱۷ است، در كشور سومالی لند بیشترین جمعیت به قبیله اسحاق متعلق می باشد كه ۸۰% جمعیت، و۲۰% باقیمانده به ترتیب به قبیله های دارود، دیر، هاویه وكمترین آنها راهانوین است.*)
كسانی كه نه تنها یك جد مشترك مرد دارند بلكه مسئولیت جمعی را برای تمام اعضای آن قبیله هم به اشتراك می گذارند. زنان در این نظام هم جایگاه بالایی دارند چون كه هم با قبیله پدر و هم با قبیله همسر ارتباطات نزدیك داشته و این سبب ایجاد همسویی اجتماعی و فرهنگی و سیاسی می شود.
قوانین
عمدتا قوانین، یك قرارداد اجتماعی نانوشته بین افراد و قبایل در سیستم خویشاوندی سومالی لند است. این قراردادهای اجتماعی غالباً قوانین خاص مربوط به جبران خسارت و یا روابط آینده بین دو طرف مختلف را ترسیم می كند. این قوانین و توافقات انعطاف پذیری لازم برای پاسخ به ناسازگاری های زندگی عشایری را فراهم می كند. با پشت سر گذاشتن روابط قبیله ای، قراردادها ذاتاً اختلافات بین جوامع مختلف را به حداقل می رساند. مشابه سیستم خویشاوندی، قرارداد و قانون وابستگی متقابل را بین دو طرف به وجود آورده تا اساساً از بقای هر دو جامعه اطمینان حاصل كند. این قراردادها در تعیین همكاریهای مسالمت آمیز مزرعه داران در جهت تأمین آب و چرای دام ها هم اعمال شده و بسیار مهم می باشد.
ایجاد حكومت در سومالی لند
با شروع فروپاشی ایالت سومالی در اوایل دهه ۱۹۹۰، رهبران سنتی سومالی لند و مقامات ارشد آن، تصمیم به ایجاد یك كشور جدید و مستقل كردند.
بزرگان این كشور با شروع اقدامات مختلف در سراسر كشور، از وابستگی های طایفه ای و قبیله ای برای خاتمه دادن به خشونت و بسیج همگانی در قلمرو مستقل شمالی بهره برده و همه مردم را برای ایجاد چنین حكومتی آگاه ساختند.
به واسطه مواضعی كه جامعه سنتی سومالی لند داشت، این بزرگان قبیله توانستند رقابت های زیر طایفه ای را برای ایجاد یك اجماع گسترده كه دارای صلح و ثبات در منطقه باشد ایجاد كنند. از مهمترین استدلال هایی كه این بزرگان از آن حمایت می كردند، این فرصت تاریخی بود كه سرانجام حكمرانی سومالی لند را از جنوب سومالی جدا می كرد.
در ماه مه سال ۱۹۹۱، بزرگان و نمایندگان از كلیه قبایل شمالی و اعضای ارشد سیاسی در یك كنفرانس قبیله ای (shir beeleddka) در بربرا جمع شدند و قطعنامه مهمی را تصویب كردند، كمیته مركزی كنفرانس خواهان آخر همه خشونت ها در شمال سومالی و ایجاد كشور مستقل سومالی لند بر مبنای حاكمیت قانون در ژوئن سال ۱۹۶۰ شد. علاوه بر این، رهبری این دولت موقت را به مدت دو سال به، عبد الرحمان احمد علی توور واگذار شد. ضمنا اصولی مورد تصویب قرار گرفت كه طبق آن به پرداخت و جبران خسارت می پرداخت كه باطبع بر مبنای آن تمامی بی عدالتی ها از بین رفته و تمامی اموالی كه در دوران نا آرامی ها به سرقت رفته بود باید به صاحبان اصلی آن عودت داده می شد. این كنفرانس با تصویب چارچوب های خود مورد استقبال گسترده مردم واقع شد و راه را برای ادامه مذاكرات آینده هموار كرد.
آنچه مردم سومالی لند اغلب به یاد می آورند، این است كه در گذشته این كشور به وسیله جامعه بین المللی ازجمله سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته شده بود. اما این دوره طلایی كمتر از یك هفته طول كشید. در ۲۶ ژوئن سال ۱۹۶۰ كشور تحت الحمایه سومالی لند به صورت كامل از حكومت بریتانیا مستقل شد و استقلال آن از جانب ۳۵ كشور در سرتاسر جهان به رسمیت شناخته شد كه شامل آمریكا هم بود. اما در اول ژوئیه همان سال، سومالی از ایتالیا مستقل شد و دو كشور سومالی و سومالی لند به هم پیوستند. این تصمیمی بوده كه سومالی لند از آن موقع تابحال حدودا همیشه بر آن تاسف خورده و از آن پشیمان هستند.
سومالی لند امروز
در یك بازه زمانی نسبتاً كوتاه بیست و پنج ساله، سومالی لند با موفقیت یك كشور امن و دموكراتیك را بوجود آورده و توسعه داده است كه توانسته حمایت گسترده ای را در سراسر كشور به دست آورد. دولت خیلی از شهرهایی را كه در طول جنگ داخلی ویران شده اند، بازسازی كرده است و توانسته ارز و بانك مركزی خویش را تاسیس كند همینطور نظام مالیاتی مناسبی را طراحی نموده است.
همچنین دولت مركزی؛ یك فرودگاه بین المللی و زیرساخت های اصلی تجارت دریایی را راه اندازی كرده و در مجامع جهانی اعلامیه جهانی حقوق بشر را امضا نموده است. نظام قضایی سومالی لند، تروریست ها و دزدان دریایی مظنون را تحت پیگرد قانونی قرار داده و با آنان برخورد جدی دارد. سومالی لند هم اكنون دارای دموكراسی است كه تا حد زیادی به حاكمیت قانون پایبند بوده و به آزادی های مدنی احترام می گذارد.
اگرچه ایده آل ها همیشه كمی دور از دسترس اند ولی نمی توان موفقیت های انتخاباتی این كشور را نادیده گرفت. به دنبال كشته شدن رئیس جمهور اگال در سال ۲۰۰۲، معاون رئیس جمهور داهیر ریال كاهین وظیفه مشروطه و قانونی خویش را انجام داد و ظرف فقط مدت سی روز، مسئولیت این پست خالی را به عهده و بعد از آن به شخص برگزیده بعدی تحویل داد. این انتقال مسالمت آمیز قدرت با عنایت به اینكه ریال از قبیله گادابورسی، یك قبیله پر جمعیت در سومالی لند بوده یك شاهكار چشم گیر در دموكراسی است.
رسانه های چاپی سومالی لند تا حد زیادی مستقل هستند و قادرند مقامات دولتی را برای اقدامات خود پاسخگو كنند. رهبری این جریان رسانه ای با روزنامه سومالی لند پرس است. همینطور یك پورتال خبری هفتگی كه به دو زبان انگلیسی و سومالیایی منتشر می شود و رسانه های چاپی تا حد زیادی در سراسر كشور قابل دسترسی هستند و پوشش كامل و متعادلی را عرضه می كنند. البته در مورد رادیو و تلویزیون شرایط كمی فرق می كند و آنها گاهی تحت تأثیر تعصبات جریانات سیاسی قرار می گیرند. دولت ملی یكی از دو كانال اصلی تلویزیونی و همینطور تنها ایستگاه رادیویی داخلی را در اختیار دارد. البته در مواردی هم دولت مركزی و نیروهای امنیتی اعضای خانواده رسانه را به سبب برجسته سازی فساد و نفاق در داخل دولت مورد آزار و اذیت قرار می دهند.
در جریان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۰، برخی از خبرنگاران به طور موقت بازداشت و البته به سرعت هم آزاد شدند. حمدی عبدالسلام یاسین از سومالی لندپرس، دولت را به جرم تعقیب برخی از روزنامه نگاران به افترا تهمت زدن به مقامات دولتی، محكوم كرده است.
سومالی لند تابحال تلاشهای زیادی را برای بهرهمندی از برنامههای آموزشی مترقی انجام داده است. ثبت نام ناخالص مدارس از ۳۹ درصد در سال ۲۰۰۶ به بیشتر از ۶۰ درصد در سال ۲۰۱۰ افزایش یافته است. همینطور از سال ۲۰۰۱، ثبت نام خالص مدارس ابتدایی از ۲۳ به ۴۹ درصد افزایش یافته است و این در صورتیكه نسبت دانش آموزانی كه از كلاس اول تا هشتم در مدرسه می مانند از ۵۰ به ۹۶ درصد افزایش داشته است.
علاوه بر این، طبق آمار وزارت آموزش و پرورش سومالی لند، میزان سواد كشور در این مدت مشابه از ۲۰ به ۴۵ درصد افزایش یافته است. سومالی لند همینطور دارای بیشتر از ده دانشگاه و چندین مدرسه فنی و حرفهای است كه الان بیشتر از ۹۰۰۰ جوان در آن مشغول تحصیل هستند. كمكهای قابل توجهی به كلیه مدارس از راه كمك هزینه مربوط به ساخت و ساز یا پرداخت حقوق معلمان و وسایل مدرسه صورت میگیرد. با این وجود، این كشور هنوز از تعداد كمی مدرسه رنج میبرد و امیدوار است به اهداف توسعه هزاره سازمان ملل در حوزه آموزش برسد.
یكی دیگر از نقاط قوت سومالی لند این است كه افرادی كه از سومالی لند مهاجرت كرده بودند در حال بازگشت به موطن اصلی خود بوده و معمولا سرمایه گذاری های كلانی را در كلینیكهای آموزش خصوصی و بهداشت انجام میدهند و هزینههای گسترده ای از شهریه گرفته تا حقوق تا زیرساختهای فیزیكی را پرداخت میكنند. بعضی از این افراد با بازگشت به وطن خود برای انجام تجارت، پشتیبانی بیشتری را عرضه میدهند، كه این امر سبب افزایش كیفیت سرمایه انسانی در سومالی لند هم شده است.
وضعیت رسانهها و رادیو و تلویزیون در سومالی لند
· چاپ ۸ عنوان روزنامه و ۷ روزنامه كه به صورت هفتگی و ۳ نشریه كه در هفته دوبار منتشر می شوند.
· دارای یك ایستگاههای رادیویی موج FM.
· دارای ۴ ایستگاه تلویزیونی محلی، ۲ ماهواره و یك تلویزیون كابلی و ۲ كانال بین المللی.
نامه سه عنوان روزنامه پرتیراژ عبارتند از:
· Geeska آفریقا (خصوصی).
· واهین (خصوصی).
· هااتف (خصوصی).
عناوین رسانه های برتر رادیو وتلویزیونی:
· ایستگاههای رادیویی برتر: رادیو هارگیسا (متعلق به دولت)؛
· سه ایستگاه تلویزیونی برتر: تلویزیون ملی سومالی لند (دولتی)، تلویزیون كابلی شیپور (متعلق به بخش خصوصی)، جهانی (متعلق به بخش خصوصی).
· خبرگزاری ملی سومالیلند (سولنا) (متعلق به دولت)
اعتبار و شناخت بین المللی درباره سومالی لند
ضروری ترین مسئله سومالی لند هم اكنون كه سبب عدم تعالی بیشتر این كشور خودخوانده شده است، عدم پذیرش جامعه بین المللی بعنوان یك كشور مستقل و خودمختار از دولت سومالی لند است تا با داشتن این مشروعیت بتواند برای دریافت كمكهای بین المللی و یا شركت در سازمانهای فراملی مانند اتحادیه آفریقا (AU) یا سازمان ملل متحد (UN) واجد شرایط باشد. به سبب بی ثباتی در كشور سومالی، خیلی از سرمایهگذاران از تعهد قابل توجه در منطقه امتناع می ورزند. البته دولت بودن هم افتخار قابل توجهی برای سومالی لندی ها محسوب میشود و یكی از علل اصلی تصویب قانون اساسی این كشور در سال ۲۰۰۱ هم همین بوده تا بتواند با داشتن مشروعیت بین المللی، حضور و فعالیتهای خویش را توسعه دهد. البته در سالهای اخیر حمایتهای دیپلماتیك پنهانی از سومالی لند به شدت افزایش یافته است.
مسائل امنیتی بحران خشكسالی و قحطی
طی سال های گذشته، شاخ آفریقا شدیدترین خشكسالی خویش را در بیشتر از شصت سال گذشته تحمل كرده است و این بحران ویرانگر بر مسائل داخلی سومالی لند هم موثر بوده است. چونكه در حدود ۱۵ میلیون نفر در سراسر اتیوپی، كنیا و سومالی امنیت غذایی و مالی خویش را در خطر می دیدندو این موارد می توانستاقتصاد نوظهور و شكنده سومالی لند را هم تحت تأثیر قرار دهد.
الشباب
تا زمانی كه نظم و امنیت در جنوب و مركز كشور سومالی بازنگردد، جناح رادیكال اسلامی الشباب همچنان تهدیدی برای سومالی لند خواهد بود. الشباب شامل برخی از جناح های تندروست كه به دنبال بیرون راندن جامعه بین المللی از سومالی و اجرای تفسیرهای دقیق از قوانین اسلامی و شریعت در سومالی هستند. این جناح بخاطر پیوندهای خود با شبكه تروریستی القاعده، به بدنامی در عرصه جهانی شهره اند.
جذب سربازان خارجی برای جهاد در سومالی؛ و بمبگذاری های انتحاری جزو اقدامات تروریستی آنها است. البته این شبكه در سومالی لند فعالیت نمی كند و درصورت ورود به این كشور، نیروی نظامی و ارتش با آن برخورد خواهند كرد.
علت موفقیت سومالی لند نسبت به همتای جنوبی خود
این واقعیت كه سومالی لند بیشتر محل تجمع یك قبیله (اسحاق) بود، كمك كرد تا از درگیری های قومی اجتناب شود و برخلاف دیگر كشورها در منطقه، خشونت های قومی و قبیله ای به وجود نیاید. همینطور بیشتر اهالی سومالی لند روی نقش افراد مسن قبیله تاكید داشته اند. سومالی لند علاوه بر یك رئیس جمهور و یك پارلمان سنتی كه انتخابی هستند، یك مجلس غیرانتخابی از افراد مسن قبایل دارد تا حدودی شبیه به مجلس لردهای بریتانیا عمل می كند. همینطور این مجلس از سال خوردگان قبایل در منازعات و دعواها بین زیرقبیله های كشور نقش یك حاكم و داور را دارد.
سومالی لند از این نظر كه از رهبری تعداد كمی افراد خبره بهره مند بوده هم شانس داشته است. مشهورترین این افراد كه در جهان شهره بوده و نقش نمایندگی جهانی سومالی لند را ایفا می كند، ادنا ادان است.
این زن بعنوان مشهورترین فرد در كشور عموما وقتی به ذهن می آید كه حرفی از سومالی لند زده شود. در واقع، گاهی سومالی لند و ادنا ادان مترادف هم به كار برده می شوند.
ادان نخستین پرستار و مامای تحصیل كرده در سومالی بوده و نخستین زن سومالیایی است كه رانندگی كرده است.
او قبل از این كه به سومالی لند بازگردد تا با پول پس انداز خود بیمارستان بسازد، سال ها بعنوان مقام رسمی سازمان ملل و سازمان بهداشت جهانی كار می كرد. با وجود همه محدودیت هایی كه این بیمارستان از نظر پرسنل و تجهیزات دارد، یكی از برترین خدمات پزشكی را در شاخ آفریقا عرضه می كند. او را به جهت فعالیت هایش در ترویج سلامت زنان و كارزارهای تبلیغاتی ضد ختنه زنان، «مادر ترزای مسلمان» می نامند. او سال ها هم در مقام وزیر امور خارجه سومالی لند خدمت كرده و در كنار آن، شغل مامایی را هم انجام داده و نوزادان زیادی را در سومالی لند به دنیا آورده است.
با این كه فعالیت های سیاسی ادان نسبت به خدمات عمومی بهداشتی اش توجه كمتری جلب كرده، باید اظهار داشت كه او حامی خستگی ناپذیر استقلال سومالی لند هم هست. او با انتقاد از آنچه بی اعتنایی جهانی ضد به رسمیت شناختن سومالی لند می خواند، بیان داشته: «۲۵ سال است كه من دارم تلاش می كنم تا دنیا ببیند كه ما چقدر باثبات، صلح جو و دموكراتیك هستیم.» ادان به رسمیت شناخته نشدن سومالی لند در مجامع جهانی را علت اصلی عدم پیشرفت و شكوفایی اقتصادی در این منطقه طی ربع قرن گذشته می داند.
پی نوشت
* https: //unpo.org/members/۷۹۱۶Hovdk آخرین بروز رسانی در سال ۲۰۱۷ بوده است.
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب