گفت وگو با بهروز محمودی بختیاری
اعتراض یک استاد علوم انسانی به اجبار انتشار مقاله در دانشگاه
یک زبان شناس و استاد دانشگاه تهران با اعتقاد به بروز فاجعه ای از راه قانون ارتقاء اساتید دانشگاه، از صدمه های آن به سلب اعتماد فرهیختگان نسبت به مجله های علمی و پژوهشی می گوید و معتقد است: این برای حیثیت آکادمیک کشور که اصرار دارد در تولید علم شکوفا باشد، اصلا خوب نیست.
بهروز محمود بختیاری- زبان شناس و دانشیار پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران در گفتگو با ایسنا، درمورد سطح کیفی رساله ها، رساله ها و پژوهش های دانشگاهی حوزه‌ی زبان و ادبیات فارسی در سالهای اخیر و صدمه شناسی کاهش کیفیت آنها و برخی اشتباهات که به تازگی در فضای مجازی هم منعکس شدند، اظهار نمود: فتنه ای که حالا به راه افتاده و این همه مصیبت ایجاد کرده، فقط ریشه در یک چیز دارد و آن قانون بسیار شگفت آور، عجیب وغریب و نادرست ارتقاء اساتید در دانشگاه ها است که استاد دانشگاه را موظف می کند هر سال تعدادی مقاله به نام خودش منتشر کند و این سبب شده استادان به دانشجوهای دکتری شان فشار بیاورند یا مقاله هایی را که ارزش علمی ندارند، فقط برای پرکردن امتیازهای خودشان به سرعت برسانند و مجلات را هم تحت فشار قرار دهند.
او اضافه کرد: البته مجلات علمی و پژوهشی باید امکانات کافی همچون ویرایش گر زبان انگلیسی داشته باشند تا وقتی مقاله ای را برای چاپ دریافت می کنند، همان گونه که آنرا از منظر زبان فارسی بررسی می کنند، از لحاظ زبان انگلیسی هم بررسی نمایند. چون امکان دارد یک فارغ التحصیل زبان و ادبیات فارسی که احیانا مهارت زبان انگلیسی خیلی خوبی هم ندارد، چه بسا متن را به گوگل ترنسلیت داده باشد و ترجمه‌ی آنرا در چکیده گذاشته باشد و کسی هم آنرا بررسی نکرده باشد و در نهایت باعث آبروریزی شود.
محمودی بختیاری در عین حال اعتقاد دارد که عطش تولید مقاله در رشته های علوم انسانی و هنر باید کاهش پیدا کند و اظهار داشت: مجلات علمی و پژوهشی هم باید به ازای مبالغی که از افراد می گیرند، خدمات بدهند؛ مثل ویرایش کردن، بررسی کردن متن انگلیسی و.... ازاین رو من شتاب زدگی و بی دقتی را نتیجه‌ی قوانینی می دانم که استاد را برای امتیاز آوردن تحت فشار می گذارد و دانشجو را هم برای فارغ التحصیل شدن تحت فشار قرار می دهد.
این مدرس دانشگاه سپس در پاسخ به پرسشی درباره‌ی گرایش افراد به شرکت در دوره های آموزش محور دانشگاه ها در سالهای اخیر و به تبع این کاهش تولید مقاله های پژوهشی، بیان نمود: ماجرا این جاست که افراد خودشان هم می دانند اگر بخواهند وارد دوره‌ی دکتری شوند، با گذراندن دوره‌ی کارشناسی ارشد آموزش محور شانس زیادی ندارند. عرف نانوشته ای در دانشگاه ها وجود دارد که اگر کسی بخواهد به دوره‌ی دکتری وارد شود و رساله نداشته باشد، از ورود او جلوگیری می شود. شخصا اگر داوطلبی با من مصاحبه داشته باشد و رساله نداشته باشد، من او را نمی پذیرم. به چه اعتمادی می توانیم یک نفر را وارد دوره‌ی دکتری نماییم وقتی حتی حاضر نشده رساله فوق لیسانس بنویسد. آیا او قادر خواهد بود رساله دکتری بنویسد؟ بنده بسیار تردید دارم. اتفاقاً این رشته های آموزش محور فقط به درد عزیزانی می خورد که نمی خواهند دکتری بگیرند.
وی در عین حال اظهار نمود: اما کسی که می خواهد دکتری بگیرد؛ یعنی می خواهد وارد یک مقطع کاملاً پژوهشی شود و رساله ای بسیار چالشی بنویسد. پس باید پژوهش را یاد گرفته باشد و یکی از ابزارهای اثبات توانایی پژوهشگری او، رساله کارشناسی ارشد او است. ولی ماجرا این جاست، وقتی سیستم می گوید برای فارغ التحصیل شدن باید مقاله داشته باشید، و استاد هم می داند دانشجوی او باید مقاله بنویسد تا امتیاز آن رساله را بگیرد، در این صورت است که هم استاد تحت فشار است و هم دانشجو.
بهروز محمودی بختیاری با نقد سیستم آموزشی هم اظهار داشت: مشکل اصلی ما این است که متاسفانه سیستم آموزش عالی ما به شدت تکنوکرات است؛ یعنی کسانی که برای تمامی رشته ها تصمیم می گیرند عموما یا شیمی دانند یا فیزیک دان یا مهندس و درک دقیقی از مقاله نویسی در رشته های علوم انسانی و هنر ندارند. در رشته ای مثل شیمی، دانشجوی لیسانس هم می تواند مقاله‌ی ISI بنویسد اما در رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی به سادگی نمی توان ژورنال ISI، Q1 پیدا کرد. این اقدامی که عزیزان انجام دادند و با متر خودشان همه‌ی دانشمندان کشور را ارزیابی می کنند، ما را به چنین وضعی انداخته است.
وی همینطور اظهار داشت که جسته وگریخته از استادان گروه زبان و ادبیات فارسی درباره اشتباهات مقاله های پژوهشی دانشگاهی این حوزه شنیده است و درباره‌ی رشته‌ی هنرهای نمایشی هم بیان نمود: در حوزه‌ی هنرهای نمایشی کار سخت تر است، چون بخشی از کاری که دانشجو باید انجام دهد، کار عملی ست و دانشجو شانس زیادی برای این جور تقلب ها ندارد و من تا کنون ندیده ام و امیدوارم پس از این هم نبینم.
محمودی بختیاری در انتها درمورد مهم ترین صدمه کاهش سطح کیفی مقاله های دانشگاهی حوزه‌ی زبان و ادبیات فارسی اظهار داشت: بزرگ ترین صدمه ای که تقلب علمی می زند، سلب اعتماد فرهیختگان از مجلات علمی و پژوهشی است. افراد به این نتیجه می رسند که ظاهرا رساله آن جور که بایدوشاید اصلاح و مطالعه نشده و مقاله آن جور که باید داوری نشده است. ازاین رو آرام آرام باورهای خودشان را از ژورنال های علمی کشور سلب می کنند و این برای حیثیت آکادمیک کشور که اصرار دارد در تولید علم شکوفا باشد، اصلا خوب نیست.
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب