محققان كشور پیشنهاد كردند
خودآگاهی، ابزاری برای بهبود خلاقیت دانش آموزان
جاوید شو: در یک پژوهش دانشگاهی، پژوهشگران، نقش تکنیک مهم خودآگاهی را بر افزایش خلاقیت و تفکر نقادانه در دانش آموزان بررسی نموده و آنرا بسیار اثربخش ارزیابی نموده اند.
به گزارش جاوید شو به نقل از ایسنا، دوره ابتدایی، دوره مهمی برای شکل گیری خیلی از مهارت های فکری و رفتاری که ازجمله مهم ترین مهارت های زندگی هستند، در دانش آموزان است. مهارت های زندگی می توانند به عنوان راهکاری مؤثر جهت افزایش سلامت افراد و جامعه به کار روند. این مهارت ها شامل مجموعه ای از توانایی ها هستند که زمینه سازگاری و رفتار مفید و مثبت را فراهم می آورند. یکی از این مهارت های زندگی، خودآگاهی است. از زمان های قدیم، خودآگاهی، مورد توجه متفکران بوده است، برای اینکه اگر انسان نسبت به خودش شناخت بهتری داشته باشد، انتخاب های بهتری در تصمیم گیری های مهم و سرنوشت ساز زندگی خواهد داشت.
بنا بر نظر متخصصان، اگر افراد از توانمندی های خود، آگاه نباشند و ظرفیت های وجودی خودرا نشناسند، نمی توانند استعدادها و ارزش های خودرا شکوفا کنند. یکی از نتایج منفی ضعف در خودآگاهی، لطمه پذیری اجتماعی، روانی و تحصیلی در افراد است. خودآگاهی، مفهوم گسترده ای در روان شناسی است و هسته اصلی خودهشیاری فرد است. خودآگاهی تأثیر قابل توجهی بر سهولت ادراک شده، نگرش ها و کنترل رفتاری ادراک شده دارد. طبق نظر دانشمندان، خودآگاهی، نوعی توانایی درک نقاط قوت و ضعف و علایق و انگیزه هایمان است که از دوران خردسالی آغاز می شود و روابط بین فردی بر آن تأثیرگذار است.
این موضوع، به عنوان هسته اصلی یک مطالعه تحقیقاتی، مورد توجه تعدادی از محققان کشور قرار گرفته است. در این تحقیق که توسط پژوهشگرانی از دانشگاه علامه طباطبائی انجام شده است، تأثیر خودآگاهی بر خلاقیت و تفکر نقادانه دانش آموزان بررسی شده است.
این پژوهش کاربردی روی ۱۹۳ نفر از دانش آموزان دختر پایه ششم ابتدایی شهر پیشوا انجام شده است و برای اجرای آن، پرسشنامه های استاندارد خودآگاهی و سنجش تفکر نقادانه مورد استفاده قرار گرفته اند.
نتایج این پژوهش حاکی از آن هستند که سطح بالای خودآگاهی دانش آموز، ارتباط مستقیم و قابل توجهی با سطوح بالای خلاقیت و تفکر نقادانه دارد.
فریبا حسینا، پژوهشگر روان شناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی و همکارش در این زمینه می گویند: «یافته های پژوهش های انجام شده با یافته های پژوهش ما همسو هستند و رابطه مثبت و معنادار بین خودآگاهی و خلاقیت، خودآگاهی و تفکر نقادانه و خلاقیت و تفکر نقادانه را نشان می دهند».
بگفته آنها، «با توجه به اهمیت بیش از پیش بهبود وضعیت دانش آموزان، مدارس کشور ما باید بیشتر به موضوع مهارت های زندگی مخصوصاً خودآگاهی، خلاقیت و تفکر نقادانه اهمیت دهند و برنامه هایی برای آموزش این مهارت ها به دانش آموزان داشته باشند».
در این تحقیق اشاره شده است که خودآگاهی دارای دو سطح عمومی و خصوصی است. افرادی که خودآگاهی عمومی دارند از دیدگاه دیگران در مورد خودشان آگاه هستند و همین طور خودآگاهی خصوصی نیز منجر می شود که فرد از احساسات درونی خود آگاه بوده و به خوبی بتواند آنها را تحلیل کند.
به اعتقاد حسینا و همکارش، «خلاقیت یکی از مهارت های ضروری قرن ۲۱ است که باید در دانش آموزان توسعه پیدا کند، برای اینکه ما در دوره ای زندگی می نماییم که همه چیز درحال تغییر و غیر قابل پیش بینی شدن است. خلاقیت به عنوان توانایی فرد برای تولید تفکرات، بینش ها، اعمال جدید و اثربخشی است که کاربرد اقتصادی اجتماعی و علمی بالایی داشته باشند. مفهوم خلاقیت دارای پنج خاصیت تخیلی بودن، داشتن روش، تعقیب هدفمندانه، ابتکاری بودن و باارزش بودن است».
این پژوهشگران ضمن منتشر شده های خود در نشریه علمی «ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی» پیشنهاد داده اند که سایر پژوهشگران، اثرات آموزش هر یک از این مهارت ها را بر مهارت دیگر بسنجند و پژوهش را در سایر مناطق کشور نیز انجام دهند. گفتنی ست نشریه فوق وابسته به باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی است.
منبع: نشریه علمی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، دوره ۱۲، شماره ۱، ۱۴۰۱
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب