مسابقه تسلیحاتی مقابل کارخانه های مقاله سازی در مجلات علمی
جاوید شو: در جامعه علمی نگرانی ها از افزایش قابل توجه مقالات جعلی افزایش یافته؛ اما ابزارهای نوینی که برای مقابله با کارخانه های مقاله سازی به وجود آمده، نویدبخش هستند.
به گزارش جاوید شو به نقل از ساینس، وقتی برنارد سِیبِل (Bernhard Sabel) نوروسایکولوژیست، ردیاب مقالات جعلی جدید خودرا به کار انداخت، از آنچه که پیدا کرد، شٌکه شد. او بعد از بررسی حدود ۵ هزار مقاله، تخمین می زند که ۳۴ درصد از مقالات علوم اعصاب منتشرشده در سال ۲۰۲۰ احیانا ساختگی یا سرقت علمی بوده اند. در مقالات حوزه پزشکی نیز این رقم ۲۴ درصد بود. هر دوی این اعدادی که او و همکارانش بصورت پیش انتشار در تاریخ ۸ می در medRxiv گزارش کردند، بالاتر از مقادیری بود که آنها در سال ۲۰۱۰ تخمین زده بودند. همین طور این عددها خیلی بیشتر از ۲ درصدی بودند که قبل از این گروهی از ناشران در مقاله ای در سال ۲۰۲۲ گزارش کرده بودند.
«سیبل» پژوهشگر دانشگاه «اتو فون گوریکه» شهر ماگدبورگ آلمان و سردبیر مجله Restorative Neurology and Neuroscience، می گوید: باورش خیلی دشوار است. گویی کسی به شما بگوید که ۳۰ درصد از غذایی که می خورید، سمی است.
کارخانه های مقاله سازی با حمله به سیستمی که هیچ ایده ای در مورد مقابله با این مسائل نداشت، ثروت زیادی به دست آوردند.
یافته های وی بر آنچه که به شدت به آن مشکوک بود، مهر تایید زد: مجلات غرق در موج فزاینده ای از نوشته های علمی هستند که در کارخانه های مقاله سازی تولید می شوند. کارخانه های مقاله سازی کسب وکارهای مخفیانه ای هستند که به پژوهشگران اجازه می دهند تا سوابق انتشار خودرا با پرداخت هزینه برای مقاله های جعلی یا نویسندگی بدون داشتن شایستگی تکمیل کنند. «دوروتی بیشاپ» (Dorothy Bishop)، روان شناس دانشگاه آکسفورد که شیوه های انتشار جعلی را مطالعه می کند، می گوید: کارخانه های مقاله سازی با حمله به سیستمی که هیچ ایده ای در مورد مقابله با این مسائل نداشت، ثروت زیادی به دست آوردند. اعلامیه ای که در دوم ماه می از طرف انتشارات Hindawi انتشار یافت، بر این تهدید تاکید نمود. این انتشارات ۴ مجله خودرا که به نظر می رسید توسط کارخانه های مقاله سازی به شدت لطمه دیده بودند را تعطیل کرد.
ابزاری که سیبل طراحی نموده است، تنها بر دو شاخص متکی است: نویسندگانی که از آدرس های ایمیل خصوصی و غیرسازمانی استفاده می نمایند و افرادی که وابستگی سازمانی به یک بیمارستان را درج می کنند. این یک راهکار کامل نیست، برای اینکه نرخ مثبت کاذب بالایی دارد. سایر توسعه دهندگان ردیاب های مقالات تقلبی، اغلب اطلاعات کمی در مورد نحوه کار ابزارهای خود ارائه می کنند و آنها نیز با مشکلات مشابهی دست و پنجه نرم می کنند.
با این حال؛ این ردیاب ها امیدها را برای به دست آوردن دست ِ بالا در مقابل کارخانه های مقاله سازی افزایش داده اند. کارخانه های مقاله سازی نوشته های تقلبی که متن، داده و تصویرهای جعلی دارند را بصورت ماشینی تولید می کنند. این نوشته ها یا بطور کامل و یا قسمتی از آنها سرقت ادبی یا ساختگی هستند و اغلب توسط نویسندگان شبح (ghost writers) یا افرادی که در ازای پرداخت پول مقاله می نویسند، دستکاری شده اند. تعدادی از این مقالات توسط بازبین ها یا داوران غیر دقیقی که توسط نویسندگان مطلب درخواست شده است، تایید شده اند. چنین نوشته هایی تهدیدی برای فاسد کردن ادبیات یا پیشینه علمی، گمراه کردن خوانندگان و بطور بالقوه تحریف مقالات مرور سیستماتیک (systematic review) هستند. ظهور اخیر ابزارهای هوش مصنوعی مانند چت جی پی تی ChatGPT نیز این نگرانی را شدت بخشیده است.
مقالات جعلی چه نشانه هایی دارند؟
برای مقابله با این موضوع، انجمن بین المللی ناشران علمی، فنی و پزشکی (STM) به نمایندگی از ۱۲۰ ناشر، پروژه ای به نام «Integrity Hub» یا قطب یکپارچگی را برای توسعه ابزارهای جدید رهبری می کنند. STM چیز زیادی در مورد این روش های تشخیصی فاش نمی کند تا از سرنخ دادن به کارخانه های مقاله سازی جلوگیری نماید. بگفته «یوریس ون روسِم» (Joris van Rossum) مدیر محصول Integrity Hub؛ «در این جا کمی مسابقه تسلیحاتی وجود دارد». او می گوید یکی از علائم قابل اعتماد جعل، ارجاع یا رفرنس دادن به خیلی از مقالات پس گرفته شده یا ریترکت شده است. یک نشانه دیگر نوشته ها و مقالات مروری ارسال شده بوسیله ایمیل و نشانی های اینترنتی مؤسساتی است که شبیه به آدرس های مؤسسات قانونی تولید شده اند.
۲۰ ناشر همچون الزویر، اسپرینگر نیچر و وایلی، به توسعه ابزار Integrity Hub کمک می کنند و انتظار می رود که ۱۰ ناشر از یک ردیاب مقاله جعلی استفاده نمایند که این گروه در ماه آوریل رونمایی کردند. STM همین طور انتظار دارد امسال ابزار جداگانه ای را راه اندازی کند که نوشته های ارسالی که همزمان به بالای یک مجله ارسال می شوند را شناسایی کند. این کار غیراخلاقی تلقی می شود و نشانه ای از این است که ممکنست از کارخانه های مقاله سازی آمده باشند. ون روسم می گوید: چنین همکاری گسترده ای برای بهبود اقداماتی است که ناشران بصورت جداگانه انجام می دادند و برای به اشتراک گذاشتن ابزار در سراسر صنعت نشر است. او می گوید: «این کار هیچ گاه یک پروسه بطورکامل خودکار نخواهد بود».
STM هنوز ارقامی در مورد دقت یا میزان مثبت کاذب این ابزار تولید نکرده است، برای اینکه این پروژه بسیار جدید است. هر چه تقلب های بیشتری پیدا کند، به طور معمول مثبت کاذب بیشتری ایجاد می شود. ابزاری که سیبل عرضه کرده، نزدیک به ۹۰ درصد از مقالات تقلبی یا پس گرفته شده را در یک نمونه آزمایشی به درستی علامت گذاری کرد. با این وجود، تا ۴۴ درصد از مقالات واقعی را نیز به عنوان جعلی علامت گذاری کرده است؛ بدین سبب این نتایج هنوز باید توسط بازبینان ماهر، تایید گردد. «آدام دی» (Adam Day)؛ مدیر مؤسس یک استارت آپ به نام «Clear Skies» که در مورد Integrity Hub با STM همکاری کرده، می گوید: دیگر ردیاب های کارخانه های مقاله سازی به طور معمول بده بستان های مشابهی دارند. اما بدون اتکا به روش های خودکار، یا باید بررسی نقطه ای بصورت تصادفی صورت گیرد و یا از پیش داوری های انسانی برای انتخاب اینکه کدام مقاله را بررسی نماییم، استفاده نماییم و این بطور کل، خیلی منصفانه نیست.
بررسی دقیق مقالات مشکوک می تواند زمان بر باشد. «کریس گراف» (Chris Graf)؛ مدیر یکپارچگی تحقیقات در جلسه رسیدگی کمیته فرعی مجلس نمایندگان ایالات متحده در مورد کارخانه های مقاله سازی در جولای ۲۰۲۲ می گوید: در سال ۲۰۲۱ بررسی بعد از انتشار نشریه اسپرینگر نیچر در مورد حدود سه هزار مقاله که مشکوک به تولید توسط کارخانه های مقاله سازی بودند، نیاز به حدود ۱۰ کارمند پاره وقت و تمام وقت داشت. (اسپرینگر نیچر سالانه حدود ۴۰۰ هزار مقاله منتشر می کند).
دستورالعمل های به روز شده جدید که در ماه آوریل برای نشریات پخش شده، می تواند به کاهش حجم کار کمک نماید. کمیته غیرانتفاعی اخلاق نشر (COPE) که توسط ناشران پایه گذاری شده است، می گوید که آن ها ممکنست تصمیم بگیرند یک دسته از مقالاتی که مشکوک به تولید در کارخانه های مقاله سازی هستند را رد کنند یا بازپس بگیرند. دستورالعمل های قبلی این کمیته، مجلات را تشویق می کرد تا از نویسندگان هر مقاله مشکوک، اطلاعات بیشتری بخواهند که این کار می تواند موجب طولانی شدن پروسه شود.
انگیزه های مالی مجلات برای انتشار مقالات بیشتر
برخی افراد خارج از این سیستم، از خود می پرسند که آیا مجلات به وعده های خود برای سخت گیری بیشتر عمل می کنند؟ ناشرینی که از دسترسی آزاد طلایی (gold open access) حمایت می کنند، برای انتشار تعداد مقالات بیشتر انگیزه مالی دارند، نه انتشار مقالات کم تر. برمبنای دسترسی آزاد طلایی، مجلات از نویسندگان مقالات هزینه دریافت می کنند تا مقالاتشان را بلافاصله بعد از انتشار رایگان برای مطالعه قرار دهند. «جنیفر برن» (Jennifer Byrne) از دانشگاه سیدنی که چگونگی تغییر دادن داده های ژنتیک سرطان در کارخانه های مقاله سازی را مطالعه کرده است، می گوید: آنها با کارخانه های مقاله سازی «تضاد منافع بزرگی» دارند.
برخی مجلات با کارخانه های مقاله سازی تضاد منافع دارند.
فشار «منتشر کن یا نابود شو» (Publish or Perish) که مؤسسات بر دانشنمدان وارد می کنند نیز یک مانع است. ون روسم در اینباره می گوید: «ما می خواهیم درباره ی تعامل با مؤسسات فکر نماییم که چگونه تعدادی از مشوق های حرفه ای را که می توانند این اثرات مخرب را داشته باشند، از بین ببریم». سیبل نیز اضافه می کند که چنین فشارهایی می تواند پزشکان بدون تجربه تحقیقاتی را به سمت کارخانه های مقاله سازی سوق دهد. بنابراین است که وابستگی های بیمارستانی می تواند یک پرچم قرمز یا علامت هشداردهنده باشد.
فشار برای چاپ هر چه بیشتر مقالات، می تواند پزشکان بدون تجربه تحقیقاتی را به سمت کارخانه های مقاله سازی سوق دهد.
به گفته برن؛ ناشران نیز باید از کمک دیگران برای بهبود فناوری های پشتیبان ردیاب های کارخانه های کاغذ استقبال کنند؛ بااینکه این امر نیازمند شفافیت در نحوه کار آنها است. او می گوید: وقتی ابزارها پشت درهای بسته توسعه می یابند، هیچ کس نمی تواند عملکرد آنها را مورد انتقاد یا تحقیق قرار دهد. او می افزاید که یک همکاری عمومی تر و گسترده تر احیانا آنها را سریع تر در مقابل کارخانه های مقاله سازی تقویت می کند.
«دی» (Day) امیدوار است که علامت گذاری مجلات مشکوکی که هدف کارخانه های مقاله سازی شده اند، می تواند به سرعت از ارسال مقاله های تقلبی اضافی جلوگیری نماید. او به آنالیز خود از مجلاتی اشاره می کند که آکادمی علوم چین (CAS) آنها را به علت مشکوک بودن به محتوای کارخانه های مقاله سازی، در لیست عمومی قرار داده است. زنگ هشدار ردیاب کارخانه مقاله سازی شرکت او نشان داده است که قبل از این که لیست آکادمی علوم چین منتشر شود، مقالات مشکوک بیشتر محتوای تعدادی از مجلات را تشکیل می دادند. بعد از آن، این نسبت در عرض چندماه به حدودا صفر کاهش پیدا کرد. (نمودار را ببینید). دی می گوید که مجلات می توانند با استفاده از ردیاب های خودکار برای علامت گذاری نوشته های مشکوک و تحریک کارخانه های مقاله سازی برای بردن آنها بجای دیگر، حرکت مشابهی ایجاد کنند.
برخی از ناظران نگران هستند مقاله های کارخانه های مقاله سازی فقط به مجلات با تاثیر کم تر که منابع کم تری برای شناسایی آنها دارند، مهاجرت کنند. اما اگر خیلی از مجلات بطور جمعی عمل کنند، امکان حیات کل صنعت مقاله سازی کاسته می شود.
دی می گوید: پیدا کردن همه مقاله های جعلی ضروری نیست. «این در مورد داشتن شیوه هایی است که در مقابل کسب وکار آنها مقاوم است».
سرکوب کارخانه های مقاله سازی
پس از گزارشی که در سال ۲۰۲۰ با عنوان مجلات مشکوک به محتوای کارخانه های مقاله سازی انتشار یافت، یک آنالیز با استفاده از آلارم ردیاب خودکار کارخانه مقاله سازی نشان داد که تعداد چنین مقالاتی در یکی از آن مجلات (که آنالیز نامی از آن ذکر نکرده است) به سرعت و به شدت کاسته شده است. ستون ها تعداد مقالات را برمبنای ماه نشان می دهند.
منبع: جاوید شو
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب