ماجراهای یک سازمان جنجالی در دولت چهاردهم بالاخره متولی اصلی هوش مصنوعی کجاست؟
جاوید شو: سازمان ملی هوش مصنوعی که در دولت قبل راه اندازی شد در دولت جدید با پیچیدگی هایی اصولا ماهیت آن روبه رو شده و باید دید تا سه ماه آتی که اساسنامه آن به تصویب می رسد، کارکرد اصلی اش چه خواهد بود.
به گزارش جاوید شو به نقل از مهر، ماجرا درباره ی یک سازمان حساس و راهبردی است؛ سازمانی با عنوان «سازمان ملی هوش مصنوعی» که در دولت سیزدهم زیر نظر ریاست جمهوری راه اندازی شد و قرار بود متولی «هوش مصنوعی» در کشور باشد اما درباره ی ماهیت، کارکرد و مدیریتش در دولت جدید ابهامات و تناقضاتی وجود دارد.
ایجاد سازمانی راهبردی در آخر دولت سیزدهم
سرعت بالای پیشرفت فناوری و تکنولوژی در دنیا به خصوص در عرصه هوش مصنوعی، مسئولان دولت گذشته را به این سمت و سو سوق داد که به فکر راه اندازی سازمانی ویژه در عرصه هوش مصنوعی بیفتند و در این راستا کلیات تأسیس سازمان ملی هوش مصنوعی ۳۰ خرداد ۱۴۰۳ به تصویب رسید و قرار شد تا افق ۱۴۱۲ ایران با برخورداری از زیست بوم هوش مصنوعی پیشرفته و نوآور در میان کشورهای پیشرو در فناوری های هوش مصنوعی دنیا قرار گیرد.
مسئولان متولی دولت سیزدهم وظیفه این سازمان را ایجاد زیرساخت هایی شامل یک ایجاد یک مزرعه پردازشی خوب، طراحی و اجرای الگوهای بزرگ نرم افزاری و جمع آوری داده های آماده به کار در عرصه هوش مصنوعی تعریف کرده بودند اما عمر دولت سیزدهم به اجرای این برنامه ها کفاف نداد و مدیریت آن به دولت بعد محول شد.
ادامه کار سازمان ملی هوش مصنوعی در دولت چهاردهم مشروط شد
با نیمه کاره ماندن دولت سیزدهم، حواشی پیرامون این سازمان در دولت چهاردهم شروع شد. ماجرا از آنجا آغاز شد که فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت اواخر مهرماه در جواب سوال خبرنگاری درباره ی تکلیف سازمان هوش مصنوعی در دولت جدید این طور اظهار نظر کرد که اساسنامه سازمان ملی هوش مصنوعی درحال تدوین است و در شورایعالی انقلاب فرهنگی به تصویب خواهد رسید. او این را هم افزود که تا زمان تصویب و انتخاب ریاست این سازمان، همه برنامه های هوش مصنوعی مطابق برنامه هفتم توسعه در معاونت علمی بررسی می شود.
پزشکیان اختیارات سازمان را به عارف تفویض کرد / عدم هماهنگی تیم سابق با تیم فعلی
چند روز پس از اظهارات سخنگو، حسین افشین معاون علمی رییس جمهور در آبان ماه ۱۴۰۳ آگاهی داد که رییس جمهور در حکمی ریاست سازمان ملی هوش مصنوعی و شورای راهبردی آنرا به دکتر محمدرضا عارف، معاون اول رییس جمهور تفویض کرده است. در ابتدا در رسانه ها این طور تلقی شد که معاون اول، ریاست سازمان هوش مصنوعی را برعهده گرفته است اما بعدتر در خبر تکمیلی شفاف سازی شد که به علت عدم هماهنگی تیم سابق مستقر در سازمان ملی هوش مصنوعی با برنامه دولت در طرح ملی هوش مصنوعی و تدوین اساسنامه سازمان برای انسجام و هماهنگی بیشتر کلیه اختیارات سازمان هوش مصنوعی و تشکیل شورای آن ذیل معاون اول ریاست جمهوری رقم می خورد. با عنایت به این انتصاب این طور برداشت شد که از مسئولان فعلی سازمان سلب اختیار شده و این سوال عنوان شد که چرا رییس جدیدی برای سازمان مشخص نشده و با احتیاط تنها تفویض امور به معاون اول صورت گرفته است؟
سازمان فعال است؛ مسئولان برنامه می دهند، مصاحبه می کنند
موضوع دیگر بحث تدوین اساسنامه این سازمان است که بنا بر تاکید معاون علمی رییس جمهور تا زمان تصویب آن در عمل امورات این سازمان ذیل معاونت اول و به دبیری معاون علمی واگذار شده و تمام تکالیف هوش مصنوعی کما فی سابق توسط معاون علمی ریاست جمهوری و ستاد هوش مصنوعی پیگیری خواهد شد.
با این تاکیدات این سوال مطرح است که تکلیف برنامه های فعلی سازمان چیست؟ آیا اقدامات و برنامه ها در این چند ماه بلااثر خواهد شد؟ چونکه در همین دو ماه اخیر شاهد می باشیم مسئولان فعلی سازمان درباره ی برنامه هایشان در توسعه هوش مصنوعی با رسانه ها مصاحبه داشته و حتی تفاهمنامه های همکاری با برخی نهادها به امضا رسانده اند. سوال این است که آیا این برنامه ها در هماهنگی با معاونت علمی پیش می رود یا سازمان کار خودش را می کند، معاونت هم بدنبال اجرا کردن برنامه های دیگری است!
معاون علمی: اساسنامه سازمان هوش مصنوعی آماده و به دولت ارسال شد
در همین رابطه حسین افشین معاون علمی و فناوری رییس جمهور در گفتگو با خبرنگار مهر آگاهی داد که اساسنامه سازمان هوش مصنوعی بتازگی (حدود ۲ هفته گذشته) به دولت ارسال شده و مقرر است ابتدا در کمیسیون های تخصصی و بعد از آن در کمیسیون های فرعی و کمیسیون اصلی دولت بررسی شود. در نهایت این اساسنامه پس از تاییدیه نهایی در کمیسیون ها در صحن هیأت وزیران بررسی می شود و ان شا ا... تا ۳ ماه آتی مصوب و ابلاغ می شود.
افشین در جواب پرسشی درباره ی کارکرد و وظیفه اصلی سازمان ملی هوش مصنوعی نیز توضیح داد و اظهار داشت: در بحث هوش مصنوعی آنهایی که باید کارهای توسعه ای انجام دهند، ارگان ها و دستگاهها هستند و اصلاً نباید محدودیت در این بخش ایجاد کرد و همه دستگاهها باید با تمام توان خود در عرصه های کاربردی و زیرساختی هوش مصنوعی ورود کنند و ایجاد محدودیت برای فعالیتهای وزارتخانه ها در این عرصه قابل قبول است.
سازمان ملی هوش مصنوعی یک سازمان تنظیم گر و ناظر است
وی ضمن بیان این مطلب که قرار نیست سازمانی تشکیل گردد که بگوید هیچکس نمی تواند هیچ کاری در عرصه هوش مصنوعی انجام دهد، اظهار داشت: سازمان ملی هوش مصنوعی در حقیقت یک سازمان تنظیم گر و ناظر است و برنامه هایی که مقرر است در دستگاهها در عرصه هوش مصنوعی اجرائی شود، توسط این سازمان ابلاغ می شود. با ابلاغ اساسنامه سازمان ملی هوش مصنوعی این موضوعات بطورکامل شفاف سازی خواهد شد.
توییتی که جنجالی شد؛ ماهیت سازمان ملی هوش مصنوعی قابل قبول است یا خیر؟
اما ماجرا به تصویب اساسنامه و تعیین تکلیف رییس سازمان ختم نمی گردد، همین چند روز پیش موضوع جدیدی از طرف یکی از مدیران اپراتورهای ارتباطی در فضای مجازی عنوان شد بر اساس این که رییس جمهور در جلسه هیات دولت، تصریح کرده است که ایجاد سازمانی مستقل برای اداره هوش مصنوعی قابل قبول نیست! این فعال حوزه کسب وکار دیجیتال این را هم اضافه کرده بود که رییس جمهور به وزیر ارتباطات ماموریت داده تا رویکرد هوش مصنوعی کشور با استفاده از تجربیات بین المللی تدوین شود.
فراگیر شدن این مساله در فضای مجازی کافی بود تا این سوال در ذهن کاربران و فعالان حوزه فناوری شکل بگیرد که این ناهماهنگی در دولت برای چیست؟ این که اگر واقعاً رییس جمهور اعتقادی به تشکیل سازمانی مستقل برای هوش مصنوعی ندارد، چرا اساسنامه آن در کمیسیون های دولت درحال بررسی است!
رویکرد رییس جمهور حذف سازمان ملی هوش مصنوعی نیست
در همین رابطه به سراغ سخنگوی دولت رفتیم و موضوع را جویا شدیم. فاطمه مهاجرانی در گفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به این سؤال که آیا رویکرد رییس جمهور حذف سازمان ملی هوش مصنوعی است؟ اظهار داشت: خیر. اصلاً اینطور نیست. اساسنامه این سازمان درحال تصویب است.
همچنین این مساله را از حسین افشین معاون علمی و فناوری رییس جمهور نیز جویا شدیم. وی در این رابطه به خبرنگار مهر اظهار داشت: خیر چنین موضوعی را بنده نشنیده ام و در جریان آن نیستم. البته دکتر پزشکیان در ارتباط با سازمان ملی هوش مصنوعی تاکیده کرده اند که باید ببینیم ساز و کار سازمان چیست و چگونه باید باشد تا کار درست پیش برده شود.
آقای رییس جمهور نتیجه گرا هستند
معاون علمی رییس جمهور ضمن اشاره به این که رییس جمهور درباره ی اجرای شیوه درست در این سازمان تاکیداتی داشته اند، خاطرنشان کرد: ایشان در حقیقت نتیجه گرا هستند و می گویند کاری انجام ندهیم که خروجی آن صفر باشد. اجازه دهید در مورد سازمان هوش مصنوعی به یک عقلانیت درستی برسیم و پس از آن اطلاع رسانی خواهیم کرد.
یکی دیگر از موضوعات قابل ذکر درباره ی این سازمان بحث بودجه آنست که بگفته معاون سابق رییس جمهور برای این سازمان ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان درنظر گرفته شده بود ولی بعدتر اعلام گردید ۱۵ همت، ولی آنطور که خبرنگار مهر کسب اطلاع کرده این سازمان هنوز ردیف بودجه مستقلی ندارد و نهاد تامین کننده بودجه آن درحال حاضر معاونت علمی است.
نکته پایانی
با توجه به گزاره های بالا به نظر می آید هم اکنون سازمان ملی هوش مصنوعی در بلاتکلیفی به سر می برد و این بلاتکلیفی حداقل تا ۳ ماه آتی که اساسنامه آن تصویب و ابلاغ شود، ادامه دارد. از طرفی باوجود مصوبات اخیر دولت آن چه مشهود است این است که تعاملی نیز بین این سازمان و معاونت علمی وجود ندارد.
این سازمان که قرار بود با مدیریت دولت قبل زیرساخت های هوش مصنوعی مثل ایجاد یک مزرعه پردازشی را محقق کند در دوره ی جدید مسئولیتش به عنوان یک سازمان فقط ناظر و تنظیم گر تعریف شده است و باید دید پس از تصویب اساسنامه چه آینده ای در انتظار آنست.
با همه اینها آن چه مشخص است این است که باید هر چه زودتر نحوه فعالیت این سازمان و ادامه مسیر آن مشخص شود تا مجموعه ای که با هدف ارتقا و توسعه فناوری هوش مصنوعی راه اندازی شده با قوت بیشتری به کار خود ادامه دهد.
منبع: javidsho.ir
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب